„Mooi nieuws op het gebied van kernenergie”, berichtte VVD-Kamerlid Silvio Erkens op social media. „Zojuist is mijn motie aangenomen om serieus te gaan kijken naar vier nieuwe, grote kerncentrales in de toekomst in plaats van twee. Daar gaat veel voorbereiding aan vooraf, dus het is van belang dat we op tijd beginnen. Dit is een duidelijke politieke uitspraak.”

De enthousiaste toonzetting doet vermoeden dat de Tweede Kamer zojuist in meerderheid heeft ingestemd met de eerste voorbereidingen voor de bouw van nog eens twee nieuwe kerncentrales. Of, iets minder stellig, dat een Kamermeerderheid de mening deelt dat er op lange termijn twee extra kerncentrales bij moeten komen.

De kerncentrale in het Zeeuwse Borssele is op dit moment de enige kerncentrale in Nederland waarmee energie wordt opgewekt. Daar komen er op termijn twee bij, spraken VVD, D66, CDA en CU af.

Of die ambitie, op termijn, wordt opgeschaald naar vier nieuw te bouwen kerncentrales, daarover is het laatste woord nog lang niet gezegd. De Kamer is het er wel over eens dat minister Jetten (Klimaat en Energie) er verstandig aan doet om in een toekomstige Energienota eens te schetsen hoe de toekomstige energiemix eruit zou kunnen zien, uitgaande van het scenario waarin er vier kerncentrales bijgebouwd worden.

Op dit moment heeft Jetten zijn handen vol aan de afspraak van het kabinet-Rutte IV. De formele procedure om een besluit te nemen waar de nieuwe kerncentrales moeten komen te staan is inmiddels gestart. De voorkeur van het kabinet gaat uit naar Borssele, maar het definitieve besluit over de locatie volgt medio 2025. Tot die tijd is ook de Rotterdamse Maasvlakte nog in beeld en is het theoretisch mogelijk dat er nog een derde keuzelocatie bijkomt. Nadat dit traject is afgerond, kunnen bouwers zich inschrijven in een aanbestedingsprocedure.

Vooruitlopend op de formele procedure om de locatie te bepalen heeft netbeheerder Tennet op verzoek van minister Jetten uitgerekend of het mogelijk is om twee nieuwe kerncentrales aan te sluiten op het Zeeuwse of Rotterdamse stroomnet. Aan de berekening kleven meerdere onzekerheden en onvoorspelbaarheden, maar Tennet concludeert dat het net twee nieuwe kerncentrales in Borssele niet aan kan. Eén kerncentrale zou wel kunnen, maar dan is er weer geen ruimte voor extra windmolens langs de Zeeuwse kust. Op het Rotterdamse stroomnet is er zelfs geen ruimte om één kerncentrale aan te sluiten.

Niet nodig

Net als PvV, BBB, CDA, Denk, FvD, Volt en JA21 steunden ook SGP en CU het verzoek van VVD-Kamerlid Erkens om een scenario met meer kernenergie uit te laten werken.

De ChristenUnie staat achter de afspraak uit het coalitieakkoord om twee grote kerncentrales te bouwen. Daarbij geldt als cruciale voorwaarde dat kernafval op een veilige manier wordt opgeslagen.

Als het gaat om de vraag of de overheid daarnaast meer kerncentrales moet bijbouwen, zegt CU-Kamerlid Pieter Grinwis: „Ik denk dat het optimaal zou zijn als in 2040 ongeveer 10 tot 20 procent van alle elektriciteit wordt opgewekt met kernenergie. Daar zijn geen vier kerncentrales voor nodig.”

Grinwis vindt het „goed dat het kabinet uitwerkt wat de optimale mix aan energiebronnen is. Wat dat betreft staan we open voor alle klimaatneutrale scenario’s.”

Wat de SGP betreft krijgt kernenergie een grotere rol in de energiemix van de toekomst, mits de veiligheid geborgd is. De voordelen −geen CO2-uitstoot, voorspelbaarheid en beperkt ruimtebeslag− wegen zwaar voor de partij.

Klimaatwoordvoerder André Flach: „De SGP is voor kernenergie. Daarom sta ik niet principieel afwijzend tegenover vier nieuwe kerncentrales in plaats van twee. De impact van een nieuwe kerncentrale is groot, daarom zeggen we niet nu al dat het er vier moeten worden. Eerst moet het totaalplaatje kloppen.”

Na de formatie wordt meer duidelijk over de toekomst voor kernenergie. Dan zal blijken of onderhandelende partijen op dit dossier nieuwe, ambitieuzere afspraken maken.