Dat heeft staatssecretaris Eric van der Burg de Tweede Kamer dinsdag laten weten, na een uitspraak van de rechter.

De bewuste locatie is met hekken afgesloten van de rest van het terrein. Erbinnen geldt een streng en sober regime. Zo hebben asielzoekers een verplicht dag- en avondprogramma en mogen ze de locatie twee keer een uur per dag verlaten, verder niet. Formeel is de gedachte dat ze zich beschikbaar dienen te houden in verband met de behandeling van hun asielaanvraag.

Enkele weken terug onthulde NRC dat justitieminister Yeşilgöz de aanpak van de strenge opvang niet liet voorbereiden door een team van eigen justitieambtenaren. In plaats daarvan ging ze in zee met een Amsterdamse veiligheidsadviseur, met wie ze in het verleden samen de Top-600-aanpak van veelplegers heeft opgesteld.

Die aanpak was gerechtvaardigd, schetste ze vrijdag in antwoord op Kamervragen tegenover de SP: „In de zomer van 2022 was sprake van een onhoudbare situatie in de migratieketen, met name in Ter Apel. Deze situatie vroeg om een directe noodoplossing met een brede aanpak.”

De minister benadrukte ook dat er vanuit de Tweede Kamer zelf is aangedrongen om de aanpak in Ter Apel, die gold als „een pilot”, structureel in te voeren „en waar mogelijk en noodzakelijk toe te passen op andere locaties waar problematiek met overlastgevers speelt”. Die uitbreiding staat het ministerie nog steeds voor ogen. Voor de zomer zou de Kamer daarover verder worden geïnformeerd, maar duidelijk is al wel dat in Budel een tweede sobere opvang gepland staat. Van der Burg liet onlangs weten met een derde gemeente in gesprek te zijn.

In haar brief van vrijdag weigerde Yeşilgöz de proef „op het randje” van het juridisch zorgvuldige te noemen. De kern is volgens haar het versnellen van procedures „binnen het bestaande recht”.

Een asielzoeker uit Algerije die zijn plaatsing in de procesbeschikbaarheidslocatie aanvocht, is vrijdag echter door de rechtbank in het gelijk gesteld. Volgens de rechter kan de overheid een vreemdeling inderdaad verplichten om zich in verband met het onderzoek naar de inwilligbaarheid van de asielaanvraag beschikbaar te houden op een aangewezen plaats, maar ging de vrijheidsbeperking die de Algerijnse asielzoeker kreeg opgelegd, te ver.

Onvoldoende gemotiveerd is onder andere waarom de man ook binnen moest zijn op de dagen of momenten waarop hij geen afspraken had in het kader van de asielprocedure. Volgens de uitspraak dient hij toegang te krijgen tot een reguliere opvangplek in een azc.

Met het oog op die uitspraak drukt Van der Burg nu noodgedwongen toch de pauzeknop in, zo valt te lezen in de brief.