Politie na Veiligheidsmonitor: nog iets te doen aan vertrouwen
Het onderzoek van het CBS over de ervaringen van mensen als het gaat om controles door de politie laat zien „dat de politie nog iets te doen heeft als het gaat om het vertrouwen van iedereen binnen de samenleving”. Dat zegt een woordvoerster van de Nationale Politie in reactie op de Veiligheidsmonitor 2023. „Dat vertrouwen is essentieel en daar werken we iedere dag hard aan.”
Op basis van die tweejaarlijkse enquête meldde het CBS vrijdag dat mensen die zelf - of van wie een of beide ouders - in het buitenland geboren zijn, naar eigen zeggen vaker gecontroleerd zijn door de politie dan mensen met een Nederlandse herkomst. Ook denken ze vaker dat hun afkomst, huidskleur of uiterlijk een reden was voor die controle. Verder voelen ze minder vaak dat de politie hen toen rustig, respectvol en correct heeft behandeld.
De politie, die gevraagd heeft om het onderzoek, zegt dat het goed is dat zij nu inzicht heeft in de beleving van mensen en een nulmeting heeft om te „kunnen zien of dit verbetert”. Hoewel het gaat om een belevingsonderzoek en dus niet om harde cijfers, laten de uitkomsten volgens de politie wel zien „hoe belangrijk het is om blijvend aandacht te hebben voor etnisch profileren”. „Afkomst en uiterlijke kenmerken zoals huidskleur of culturele uiterlijke kenmerken mogen nooit aanleiding zijn om iemand te controleren”, zegt de woordvoerster.
Volgens haar moeten politiemensen altijd uitleggen waarom zij een controle uitvoeren. „Met die uitleg kunnen zij hopelijk bij mensen de indruk wegnemen dat zij worden gecontroleerd vanwege uiterlijke kenmerken.” Harde cijfers zijn er niet, omdat de politie „niet registreert op afkomst of uiterlijk”. „Of dit gevoel klopt, is om die reden dus niet te zeggen.”
Volgens het CBS zei in 2023 8 procent van de mensen met een Nederlandse herkomst dat ze in de twaalf maanden ervoor waren gecontroleerd door de politie. Dat was 9 procent bij mensen die buiten Nederland zijn geboren. Bij de tweede generatie - geboren in Nederland, ouder(s) in het buitenland - was dat 11 procent. Vooral mensen met ouders die zijn geboren in Marokko, Turkije of Suriname gaven dat relatief vaak aan.