Orgelmaker Han Reil (84) overleden

„Ik ben tevreden over elk orgel dat we afleveren, maar altijd is er iets dat ik wil verbeteren”, vertelde Reil in 2000 tijdens een interview met het Reformatorisch Dagblad. „Ik zoek grenzen op en wens geen risicoloze paden te bewandelen.” Na het overlijden van zijn vader, Johann Reil, in 1960 kreeg Reil (20) samen met zijn broer Albert (17) de verantwoordelijkheid over de orgelmakerij in het Gelderse Heerde. Sinds 2001 rust de leiding bij zijn zoon Hans Reil. In december van dat jaar overleed Albert Reil. Han Reil bleef bij het bedrijf betrokken. De firma bouwde instrumenten voor binnen- en buitenland. Zo staan er orgels in Duitsland, Canada, Noorwegen, Oostenrijk en Japan. Nadat hij in de orgelmakerij aan de slag moest, stak de jonge Han zijn licht op bij de Zwitserse orgelmaker Kuhn. Hij maakte zich naar eigen zeggen met vallen en opstaan de fijne kneepjes van het vak eigen. „Ik had geen orgelmakersverleden en moest alles opnieuw uitvinden. Zeventiende- en achttiende-eeuwse orgelbouwers waren in feite mijn leermeesters.” Reil hield zich binnen de firma bezig met de klankgeving van de orgels. Zijn broer was verantwoordelijk voor de organisatie, de planning, het ontwerpen en het tekenwerk. Hij was ook de man die het bedrijf naar buiten toe presenteerde. De broers experimenteerden in de jaren zestig en begin jaren zeventig met een zangerige klank, een oude stemming en een flexibele windvoorziening. In een tijd dat een strakke windvoorziening nog een heilig huisje was. Het kopiëren, in 1973, van het Schnitgerorgel (1700) uit Uithuizen voor de Julianakerk in Scheveningen tekende het latere werk van Reil. In 1981 rondde de orgelmaker een kopie van het Hinszorgel (1764) uit het Friese Tzum af. Maandblad Het Orgel noemde dit instrument dat in de Immanuelkerk in Ermelo staat destijds een mijlpaal in de orgelbouwontwikkeling na 1945. In later jaren boog Reil zich onder andere ook over laatnegentiende-eeuwse orgels. De orgelmaker was betrokken bij de restauratie van belangwekkende orgels in Nederland, zoals dat in de Walburgskerk in Zutphen. De kennis die hij bij het werken aan dit instrument opdeed, paste hij toe bij de bouw van het koororgel in de Bovenkerk van Kampen. De restauratie van het Meereorgel in Epe noemde Reil in 2000 een van zijn mooiste projecten. „In Epe kon ik ’s nachts haast niet ophouden met intoneren. Wat een prachtig orgel. Ik vind het heerlijk om tijdens een restauratieproject in de huid van de oorspronkelijke bouwer te kruipen, maar voel dan ook de behoefte om mijn bevindingen in nieuwbouworgels uit te proberen.” Als kind ontdekte Reil de guldensnedeverhoudingen in rozenblaadjes. „Nooit klopte die volledig. Zo leert de natuur ons dat wij mensen wel streven naar perfectie, maar dat we die niet zullen bereiken.” _Lees in [Digibron](https://www.digibron.nl/viewer/collectie/Digibron/offset/0/zoekwoord/han+reil+looze/id/tag:RD.nl,20001211:newsml_3acec2d886f21f2894d985d064bcd195) het interview dat Gert de Looze in december 2000 met Han Reil had._

Orgelmaker Han Reil (84) overleden

Muziek

RD.nl in uw mailbox?