Het Noord-Ierse parlement heeft zaterdag Michelle O’Neill tot premier benoemd. De katholieke O’Neill leidt Sinn Féin, een partij die aansluiting wil van Noord-Ierland bij de Ierse Republiek. Het is voor het eerst dat een Iers-nationalistische politicus Noord-Ierland zal leiden. Met de verkiezing van O’Neill is ook een einde gekomen aan een twee jaar durende politieke impasse in het Britse gebied.
Sinn Féin werd bij de verkiezingen van 2022 de grootste partij van Noord-Ierland. Ze kon echter geen regering vormen, omdat de pro-Britse Democratic Unionist Party (DUP), die tweede werd, weigerde mee te regeren. In Noord-Ierland is wettelijk vastgelegd dat de twee grootste partijen samen de regering vormen. Die afspraak is onderdeel van het vredesakkoord dat op Goede Vrijdag 1998 tot stand kwam en een einde maakte aan de dertigjarige burgeroorlog tussen pro-Britse protestanten en pro-Ierse katholieken in Noord-Ierland.
De DUP boycotte regeringsdeelname uit woede over de Brexit-afspraken. Die regelen een uitzonderingspositie voor Noord-Ierland, zodat de grens met buurland en EU-lid Ierland open kan blijven. Volgens de DUP is Noord-Ierland zo verder geïsoleerd geraakt van de rest van het Verenigd Koninkrijk.
In januari stemde de DUP echter in met nieuwe voorstellen van de Britse regering over de positie van Noord-Ierland na de Brexit. Daarmee kwam de weg vrij om een regering te vormen. De pro-Britse Emma Little-Pengelly wordt vicepremier in het nieuwe kabinet.
Premier en vicepremier hebben evenveel macht, maar voor nationalisten en katholieken is het van grote symbolische betekenis dat zij voor het eerst sinds de oprichting van Noord-Ierland in 1921 de minister-president leveren. „Dat deze dag zou komen was ondenkbaar voor de generatie van mijn ouders en grootouders”, zei de 47-jarige O’Neill na haar benoeming. Ze noemde haar overwinning „historisch”, maar zei ook de „identiteit, cultuur en tradities” van haar pro-Britse landgenoten te zullen respecteren.
