De resultaten werden maandag gepubliceerd in het Amerikaanse tijdschrift Archives of Internal Medicine.

Het onderzoek is gedaan op verzoek van het College voor zorgverzekeringen. Het UMC is in 1999 begonnen met het landelijke onderzoek, waarbij ruim 75.000 personen die de griepprik kregen aanbevolen door de huisarts werden gevolgd tijdens de griepepidemie. De resultaten van het onderzoek laten zien dat griepvaccinatie de complicaties van griep in aanzienlijke mate bij alle leeftijdsgroepen kan voorkomen.

Eerdere onderzoeken toonden al aan dat de griepprik acute long- en hartziekten en sterfte in aanzienlijke mate kan voorkomen bij ouderen boven de 65 jaar. Bij de groep die jonger is dan 65 jaar en een risicoziekte heeft blijft de vaccinatiegraad achter. „Dit onderzoek toont bij risicopatiënten onder de 65 jaar aanmerkelijke effecten van de griepprik aan bij sterftecijfers en ziekenhuisopnames vanwege long- of hartziekten”, zeggen onderzoekers E. Hak en E. Buskens, klinisch epidemiologen bij het UMC. Volgens de onderzoekers kunnen de bevindingen een aansporing zijn voor volwassenen onder de 65 jaar om zich te laten vaccineren.

Jaarlijks worden tienduizenden personen in het ziekenhuis opgenomen met complicaties van griep. Elk jaar overlijden hierdoor ongeveer 2000 mensen. Alle 65-plussers, jongeren en volwassenen onder de 65 jaar met een risicoziekte, zoals hart- en longaandoeningen of diabetes, krijgen het advies zich te laten vaccineren.

De Gezondheidsraad stelde maandag in een advies aan minister Hoogervorst van Volksgezondheid dat in Nederland zeker 5 miljoen doses van de virusremmer Tamiflu klaar moeten liggen voor een grote uitbraak van een nieuwe griepvariant. Als een wereldwijde epidemie Nederland bereikt, kan 30 procent van de bevolking ziek worden.

Bij de wereldwijde verspreiding van een nieuw griepvirus duurt de ontwikkeling van een vaccin te lang. Daarom moeten er voldoende medicijnen in voorraad zijn die de griep afremmen. Patiënten moeten deze binnen twee dagen nadat ze ziek zijn geworden innemen. Door Tamiflu, een merknaam voor het middel oseltamivir, duurt de griep korter en wordt de ziekte minder besmettelijk.

Om verspreiding van de nieuwe griepsoort tegen te gaan, moeten ook de familieleden van de eerste patiënten Tamiflu krijgen. Als er al veel mensen griep hebben, heeft dit echter geen zin, vindt de Gezondheidsraad. Mensen bouwen dan geen weerstand op en kunnen later alsnog griep krijgen. Alleen hulpverleners en ouderen zouden preventief Tamiflu kunnen gebruiken.

Minister Hoogervorst gaat nu nog niet in op het advies om miljoenen doses Tamiflu te kopen. Met de aanschaf is een bedrag van 40 tot 80 miljoen euro gemoeid. Behalve van de hoeveelheid hangt de hoogte van dit bedrag af van de vraag of het middel zelf wordt ingeslagen of alleen de grondstoffen, die langer houdbaar zijn.

Minister Hoogervorst nam vorig jaar al het advies van de Gezondheidsraad over om bij een massale uitbraak van een nieuw soort griep scholen te sluiten en grote evenementen te schrappen. Bij een grootscheepse besmetting bestaat het risico dat huisartsen en ziekenhuizen de grote toestroom grieppatiënten niet aankunnen. Dan zou de ziekte het maatschappelijk leven kunnen ontwrichten, waarschuwde de Gezondheidsraad.