Antisemitismebestrijder Verdoner: Juist nu is onderwijs over Holocaust nodig
Juist nu, in een tijd van polarisatie, is onderwijs over de Holocaust broodnodig, zegt Eddo Verdoner, Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding.
Hij reageert maandag op de bekritiseerde beslissing van de Hogeschool Utrecht. Die heeft een collegereeks over de Holocaust uitgesteld. De school stelt dat besluit om veiligheidsredenen te hebben genomen, maar meldde eerder tegenover de Telegraaf ook min of meer dat gevoeligheid rond de oorlog in Gaza meespeelt.
Verdoner vindt het een „verkeerd signaal” dat de hogeschool de collegereeks uitstelt. „Onderwijs in de Holocaust mag nooit een speelbal worden in het politieke discours, daarvoor is het belang van dergelijke educatie te groot. Les in de Holocaust heeft tot doel het antisemitisme te bestrijden, maar ook om de tweedeling en polarisatie in de samenleving te lijf te gaan”, zegt Verdoner desgevraagd. „De Holocaust is ongekend in zijn omvang en kwaadaardigheid. Het gaat om de grootste industriële moord op een volk. Als je educatie daarover staakt vanwege het hedendaagse conflict in het Midden-Oosten, doe je geen recht aan de verschrikkingen van de Holocaust en de lessen voor het heden.”
Prof. Marc van Berkel, bijzonder hoogleraar Holocausteducatie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, vindt het „bijzonder teleurstellend” dat de hogeschool de collegereeks over de Holocaust heeft uitgesteld. „Er zijn gevoeligheden rond de oorlog in Gaza, er gebeuren daar verschrikkelijke zaken, maar ik zou het uitermate teleurstellend vinden om die reden een inhoudelijke uitwisseling van kennis over de Holocaust uit te stellen. Zo’n collegereeks is bedoeld om studenten aan lerarenopleidingen en geschiedenisdocenten meer inhoudelijke kennis over de Holocaust te verschaffen.”
Uit eigen onderzoek onder zo’n 1500 leerlingen zo’n vijf jaar geleden weet Van Berkel dat ongeveer een derde van de scholieren nauwelijks weet heeft van bijvoorbeeld de propaganda van de nazi’s die leidde tot de Holocaust.
Het is extra pijnlijk dat ook Holocaustoverlevenden getuige waren van de verschrikkingen van 7 oktober 2023 en van het antisemitisme dat in ons land en in Amsterdam weer oplaait. Dat zei burgemeester Halsema van Amsterdam zondag tijdens de Nationale Holocaustherdenking. Ze herinnerde er tijdens de bijeenkomst in de hoofdstad aan dat Joden „in hun laatste levensjaren kampen met angst en zorgen van hun kinderen en kleinkinderen”.
Halsema vertelde hoe ze onlangs met jongeren Auschwitz bezocht. Ze verwees naar schokkende herinneringen. „Bergen menselijk haar, opgehoopte pannen, kluwen brillen en stapels schoenen en koffers: oog in oog staan met de resten van mensen die vernietigd zijn – ook na bijna tachtig jaar blijft het zoeken naar de juiste woorden. Woorden die recht doen aan het leed van de slachtoffers.”
De volkerenmoord op Joden, Roma en Sinti is met niets in de geschiedenis vergelijkbaar, zei Halsema. „Zij is een waarschuwing voor de hele mensheid, nu en in de toekomst, over de gevolgen van haat, uitsluiting, racisme en discriminatie, van wie dan ook. Wie de Holocaust bagatelliseert kan geen antiracist zijn. Wie een ander mens vernedert en uitsluit om zijn geloof, zijn kleur of zijn achtergrond kan zich geen vriend van het Joodse volk noemen.”
Premier Rutte stond zondag ook stil bij de Hamasterreur. „Het was de dag waarop de Joodse wereldgemeenschap voor de zoveelste keer in de geschiedenis werd geconfronteerd met een doelbewuste en geregisseerde moordpartij. Met gijzeling, verkrachting en verminking als de meest smerige wapens om angst en terreur te zaaien. En met kort daarna een golf van anti-Joodse reacties die er, ook in ons land, toe leidde dat scholen en synagogen beveiligd moeten worden. Dat mensen zich onveilig voelen. Weer die dreiging. Weer openlijk antisemitisme.”