Zelfs zonder de achtergrond te kennen, is meteen duidelijk dat het bij dit gezegde gaat om het achterlaten van iets blijvends. In het hierboven genoemde rijtje hoort eigenlijk ook nog het bouwen van een huis, maar ik focus me hier op de overige drie.

Bij het krijgen van een kind gaat het om het doorgeven van het leven en om het bekrachtigen van je plaats in de lange keten van voorouders. Voor velen zal pas bij de geboorte van het eerste kind het besef doordringen zelf niet de belangrijkste persoon ter wereld te zijn. Bij het opvoeden van een kind hoort onvoorwaardelijke liefde, maar ook het doorgeven van waarden en normen. Je zou zelfs kunnen zeggen dat het voor jonge ouders in zekere zin net zo goed een leerproces is als voor het kind.

Dat mijn blik bleef hangen bij dit gezegde, komt natuurlijk vooral doordat ik zelf al op jonge leeftijd wist dat ik later schrijver wilde worden. Het welslagen van dat plan heeft te maken met doorzettingsvermogen, maar ook met een veel te rooskleurig beeld van eigen kunnen. Je kunt ook zeggen dat ik zeker wist dat het me ging lukken, terwijl ik het ambacht pas na twee ongepubliceerde manuscripten een beetje in de vingers begon te krijgen.

Ambacht

Dat ik het woord ambacht gebruik, laat zien dat je dit gezegde veel breder kunt trekken. Het kan om elke vorm van nijverheid gaan en om elke denkbare creatieve bezigheid die een blijvend karakter heeft en met zingeving te maken heeft. In die zin is eigenhandig een huis bouwen voor jezelf en je gezin misschien wel het meest essentiële en waardevolle wat een mens kan doen.

Die boom plantte ik ooit min of meer per ongeluk, want het begon met een eikje in een bloempot dat spontaan was opgekomen in het gras en door mijn oudste zoon was gered van de maaier. Samen met hem zocht ik een geschikte plek in de achtertuin, waar ik hem ingroef zonder er verder veel aandacht aan te besteden.

Zelfs toen ik enkele jaren later een eend zag zitten in het minuscule streepje schaduw dat het ontluikende boompje veroorzaakte, besefte ik niet dat ik jaren later zelf van de schaduw van deze boom zou profiteren.

Rust

Het duurde ook lang voordat ik me realiseerde dat het planten van een boom goed te vergelijken is met het versneld aflossen van een hypotheek: het gaat langzaam, maar uiteindelijk geeft het rust en biedt het bescherming.

Nu de boom zo hoog is en zo volgroeid, lonkt ook voor mij een plekje in de schaduw. Na acht jaar als columnist voor deze krant te hebben gewerkt, heb ik behoefte aan een plek op de achtergrond, met iets meer afstand tot de actualiteit. Vandaar dat ik me terugtrek en deze vaste plaats in de krant inruil voor een bestaan in de luwte met alle tijd voor bezinning en rust.

De auteur is publicist. Dit is zijn laatste column in het Reformatorisch Dagblad. Reageren? hormann@refdag.nl