Grootayatollah Ali al Sistani zal niet tevreden zijn. De religieuze leider van de sjiieten drong sinds de val van Saddam Hussein aan op verkiezingen. Hij wilde de numerieke meerderheid van de sjiieten te gelde maken. Maar nu is zijn coalitie afhankelijk van anderen.

Het sjiitische blok bezet dan wel 132 van de 275 zetels in het tijdelijke parlement, maar alle regeringsbesluiten vereisen een tweederde meerderheid in de Assemblee. De Koerden leveren 71 volksvertegenwoordigers en zullen dus in de besluitvorming een cruciale rol spelen.

De Koerden hadden voor de verkiezingen al laten weten belangrijke posten in de nieuwe regering te willen innemen. De Koerdische vice premier Barham Saleh eiste zondag op CNN het presidentschap al op voor Jalal Talabani van de Patriottische Unie van Koerdistan (PUK).

Een ander punt waar de Koerden keihard over zullen onderhandelen, is de kwestie Kirkuk. De Koerden willen de oliestad bij hun autonome regio voegen. Maar de sjiieten en soennieten zien dat niet zitten. Ook de Turkmenen, gesteund door Turkije, zijn hier fel op tegen.

Wel is van groot belang voor de Koerden dat zij hun eenheid bewaren, en dat kan nog wel eens een probleem worden. De leiders van de Koerdistan Democratische Partij (KDP) van Massud Barzani en de PUK van Talabani hebben na de val van Saddam Hussein hun rivaliteit opzijgezet.

Maar de beide leiders hebben elkaar in het verleden te vuur en te zwaard bestreden en schrokken er niet voor terug om daarbij hulp te vragen aan Saddam Hussein en diens leger. En er zijn genoeg partijen en landen die de Koerden opnieuw tegen elkaar willen uitspelen.

De buurlanden van Irak zitten niet te wachten op een invloedrijke Koerdische stem in de regering in Bagdad. Zo vrezen de regeringen in Ankara, Teheran en Damascus dat hun eigen Koerdische minderheid het Iraakse voorbeeld zal willen volgen. Bovendien steunen de Turken hun Turkmeense broeders in de strijd om Kirkuk. Ankara denkt dat de Koerden met de olierijkdom van die stad toch wel eens zouden kunnen gaan nadenken over onafhankelijkheid, ondanks alle beloften van Barzani en Talabani om een federaal Irak te steunen.

De Koerden zullen zich voorlopig sterk maken voor een democratisch, federaal Irak met een zeer grote mate van autonomie voor Koerdistan. De Koerden maken maar zo’n 20 procent van de bevolking uit, maar krijgen een onevenredig grote invloed. Ali al Sistani zal daar niet blij mee zijn.

Overigens heeft Turkije zondag de Iraakse kiesraad en de Verenigde Naties gevraagd de verkiezingsuitslag in Irak te onderzoeken. De regering in Ankara heeft in het bijzonder haar twijfels over de resultaten in de etnisch gemengde stad Kirkuk, strategisch gelegen te midden van olievelden in het noorden van Irak.

Turkije beweert al langer dat Koerdische groepen illegaal Koerden naar Kirkuk hebben laten verhuizen om de bevolkingssamenstelling in hun voordeel te veranderen. Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken herhaalde die beschuldiging zondag niet met zo veel woorden, maar zei dat in sommige regio’s de opkomst erg laag was en dat in verschillende regio’s, waaronder Kirkuk, de uitslagen „onevenwichtig” waren. „Als gevolg daarvan zal het Iraakse interim parlement geen afspiegeling zijn van de werkelijke verhoudingen van de Iraakse samenleving”, aldus de Turkse verklaring.

Turkije vraagt de kiesraad bezwaren tegen de uitslag serieus te onderzoeken en dringt er bij de Verenigde Naties op aan een „actievere rol” te vervullen, opdat „de tekortkomingen, de wanorde en onregelmatigheden” zich niet weer voordoen wanneer de Irakezen later dit jaar moeten stemmen over een nieuwe grondwet.

Hoshiyar Zebari, de Koerdische minister van Buitenlandse Zaken van Irak, noemde de Turkse bezorgdheid ongegrond. „Irak blijft één. De Koerdische deelname aan deze Iraakse verkiezingen en aan de regionale verkiezingen is een bevestiging van hun verbondenheid aan de nationale eenheid van het land”, zei Zebari tegen CNN.