De milieuorganisatie Deutsche Umwelthilfe (DUH), die de rechtszaak aanspande, stoort zich aan een functie binnen die software die het filteren van bepaalde uitlaatgassen stopt bij lage temperaturen. Dit komt volgens DUH neer op een nieuwe vorm van sjoemelsoftware, en de rechter is het daarmee eens.

Het gaat om een functie voor de EA-189-dieselmotor die in 62 oudere dieselauto’s van Volkswagen zit. Volkswagen is het niet eens met de uitspraak van de rechtbank in Sleeswijk en kondigde aan in beroep te gaan. Het uitschakelen van bepaalde filterfuncties bij de uitlaat is bij lage temperaturen noodzakelijk om schade aan de motor te voorkomen, stelt de Duitse autofabrikant. De veiligheid zou in het geding komen als dit niet langer mag. Volkswagen verwacht niet dat auto’s met deze dieselmotoren van de weg worden geweerd.

De rechter oordeelde ook dat de toezichthouder voor transport, Kraftfahrt-Bundesamt (KBA), nooit toestemming had mogen geven voor het toepassen van de nieuwe software. Deze overheidsorganisatie moet nu „gepaste maatregelen” nemen om deze verkeerde keuze ongedaan te maken.

Volkswagen staat sinds 2015 centraal in een groot schandaal rond fraude bij emissietesten van dieselauto’s. Die auto’s waren met technologie uitgerust die ervoor zorgde dat de diesels in het lab schoner leken dan ze op de weg waren. Het schandaal heeft het autoconcern al zo’n 30 miljard euro gekost aan boetes, juridische kosten en schadevergoedingen. Vorig jaar werd de voormalige topman van dochterbedrijf Audi tot een voorwaardelijke gevangenisstraf veroordeeld voor zijn rol bij de zwendel.

Tegen de voormalige Volkswagen-topman Martin Winterkorn loopt nog een Duitse strafzaak. Die lag twee jaar stil door problemen met zijn gezondheid, maar eind 2023 maakte justitie in Duitsland bekend de zaak te hervatten. Hij staat terecht om verdenkingen van misleiding van beleggers, die te laat zouden zijn geïnformeerd over het schandaal.