Geen ramkoers, wel zorgen in Kamerdebat landbouw en natuur
Tijdens het eerste grote debat over landbouw en natuur in de nieuwe Kamer kozen partijen niet voor een ramkoers ten opzichte van het kabinet.
In het parlement leven echter wel grote zorgen over diverse onderwerpen die aan bod kwamen. De Kamer debatteerde donderdag met landbouwminister Piet Adema en Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) over mestregelgeving, subsidies voor boeren, stikstof en visserij.
Adema kondigde onlangs een reeks maatregelen aan op het gebied van mest. Nederlandse boeren mogen onder voorwaarden nog tot 2026 meer dierlijke mest uitrijden over hun land dan de Europese norm van 170 kilo stikstof per hectare. Deze uitzondering, de zogeheten mestderogatie, verdwijnt. Om er de komende jaren nog van te profiteren, moet Nederland echter wel tal van maatregelen treffen.
Adema presenteerde recent een forse uitbreiding van de gebieden waar boeren minder mest mogen gebruiken. Zo gelden vanaf volgend jaar meer gebieden als met nutriënten verontreinigd (NV-gebieden). Daar geldt een snellere afbouw van de derogatie. In deze gebieden gaat ook de totale hoeveelheid mest die boeren mogen gebruiken –inclusief kunstmest– omlaag. Verder gelden er bufferzones van 250 meter rond Natura 2000-gebieden die met een overmaat aan stikstof kampen. Als een perceel voor de helft of meer in zo’n gebied ligt, geldt de EU-norm.
Door de afbouw van de derogatie zal er een „zeer problematische situatie” ontstaan bij de aanwending en verwerking van mest, staat in een motie die fracties van Partij voor de Dieren tot BBB ondertekende. De Kamer wil dat het kabinet voor 1 maart een plan van aanpak maakt om een mogelijke mestcrisis het hoofd te bieden.
Het Financieele Dagblad meldde vrijdag dat het Nederlandse mest- overschot op korte termijn enorm zal toenemen, tot een ruime vervijfvoudiging in 2026. Experts vrezen het volledig vastlopen van de mestmarkt, schrijft de krant. „Met ingang van volgend jaar ontstaat een acuut knelpunt in Nederland ter grootte van 300.000 tankwagens met elk een inhoud van 35 ton koeienmest”, schat directeur Jan Roefs van het Nederlands Centrum voor Mestverwaarding.
Ecoregeling
In het debat kwamen ook de lagere vergoedingen voor de ecoregeling van het Europees landbouwbeleid (GLB) aan de orde. Adema maakte een aantal weken geleden de voorlopige hoogte van de premies bekend. Eerder werden hogere bedragen genoemd voor zowel de ecoregeling als de basissteun, maar voor beide lag de inschrijving hoger dan verwacht.
De Kamer nam een motie aan om 50 miljoen euro extra beschikbaar te stellen voor de ecoregeling. Adema heeft „goede hoop” de vergoeding voor de betreffende boeren te kunnen aanvullen. De minister praat nu met de Europese Commissie. Die moet extra steun door Nederland goedkeuren.
Stikstofneerslag
Een Kamermeerderheid wil dat de rekenkundige ondergrens voor stikstofneerslag bij het verlenen van vergunningen hoger wordt, maar wel onder voorbehoud van een positief advies van de Raad van State. Het is maar zeer de vraag of het zover komt. Minister Van der Wal beoordeelde de motie positief, maar heeft wel „heel veel” vraagtekens en zorgen. „We kunnen dit maar één keer goed doen”, zei ze.
Voordelta
Ook visserij kwam in het debat aan de orde. Van der Wal zei dat ze een „veel minder groot deel” van de Voordelta gaat sluiten voor bodemberoerende visserij dan de eerder voorgenomen 24.550 hectare. Daartegenover staat wel de sluiting van een groter deel boven de Maasmond. Zo probeert ze „zo veel mogelijk goede visgronden open te houden voor de visserij”.
De minister is van plan het besluit meteen na een op 8 februari gepland Kamerdebat over onder meer visserij te nemen.
