Deze week nam Yesilgöz als VVD-fractievoorzitter het initiatief om via een motie het kabinet en de Eerste Kamer te vragen pas op de plaats te maken met de spreidingswet. De wet om asielzoekers beter te spreiden over gemeenten, is goedgekeurd voor de Tweede Kamer en wacht nu op behandeling in de Senaat.

Yesilgöz is door haar actie in een spagaat terechtgekomen. Als VVD-leider vindt ze dat de wetsbehandeling stilgelegd moet worden. Maar als minister van Justitie in het demissionaire kabinet vindt ze dat de behandeling door moet gaan. Het kabinet blijft namelijk achter de wet staan. Yesilgöz moest vrijdag in het kabinet tekst en uitleg geven over haar positie.

Enkele kabinetsleden waren vrijdag voorzichtig kritisch op de VVD-leider. Demissionair minister Piet Adema (CU) zei dat hij de actie „niet chique” vond voor demissionair asielminister Eric van der Burg (VVD). Minister Karien van Gennip (CDA) noemde de actie van Yeşilgöz „behoorlijk moeilijk te volgen voor Nederlanders. Dat doet wat met het aanzien van de politiek.”

Onder meer vicepremier Sigrid Kaag (Financiën, D66) en vicepremier Carola Schouten (ChristenUnie) stelden zich terughoudend op. Ze benadrukten dat het kabinet nog steeds achter de spreidingswet staat. Omdat na de verkiezingen de politieke verhoudingen zijn veranderd, past „des te meer terughoudendheid”, vindt Kaag.

Onrustig

Yeşilgöz zelf reageerde ook kort voor het begin van de ministerraad. Ze „snapt dat partijen onrustig worden van een rechtse meerderheid” die „bijvoorbeeld de instroom” van asielzoekers wil beperken. Daarmee reageerde ze op D66-leider Rob Jetten, die deze week de motie van Yeşilgöz „staatsrechtelijk vandalisme” noemde. De VVD-leider vond de benaming „iets te dramatisch”.

Ondertussen lijkt de kiezer zich af te keren van de VVD. Uit de I&O Research-zetelpeiling van vrijdag blijkt dat de VVD zakt van 24 naar 16 zetels. De PVV groeit van 37 naar 43 zetels.