„Het is nu al erg moeilijk, maar wat komt er nog”, verzucht een echtgenote in een van de vele interviews die het boek rijk is. De heldere uitleg van het aftakelingsproces door de ogen van de mantelzorger levert herkenning op bij naaste familieleden en hopelijk ook bewustwording bij omstanders. Tegelijkertijd kan het de mantelzorger het gevoel geven geen stap dichter bij een draaglijker bestaan te komen.

Dat laatste is niet helemaal terecht. Geleidelijk aan krijgt de lezer steeds meer aangereikt wat hem helpt de situatie te blijven overzien. Neem bijvoorbeeld de eenvoudige tip om eens wat vaker een jong kind mee te nemen. Kinderen brengen afleiding en vreugde en krijgen vaak meer voor elkaar dan een volwassene.

Minstens zo leerzaam zijn de uitgebreide interviews met mantelzorgers die achter in het boek zijn opgenomen. Ze laten zien hoe zwaar het is om continu met iemand mee te lopen die alle houvast in het dagelijks leven aan het verliezen is. Ook wordt duidelijk dat de taak voor een mantelzorger die de mogelijkheid heeft om even afstand te nemen door te sporten of een cursus te volgen een stuk beter behapbaar is.

Eerste auteur Dick Kits, die tegelijkertijd uitgever is van een aantal boeken die grotendeels een link hebben met dementie, was in het verleden eigenaar van een bureau voor particuliere zorg en verpleging. Hij schreef het boek samen met Hedda Schut.

De auteurs weten waar ze over praten. Vanaf de eerste bladzijde duiken ze diep in de rol die een mantelzorger gedwongen op zich moet nemen. Jij bent degene die voor de ander moet gaan denken, kiezen en beslissen, klinkt het waarschuwend. Alsof dat nog niet genoeg is, verandert ook je relatie tot de persoon met dementie. Het feit dat je ook echtgenoot of kind bent, komt onherroepelijk op de tweede plaats.

Niet alleen volwassenen, maar ook kinderen kunnen zomaar te maken krijgen met dementie in hun naaste omgeving. Vaak zal het om een opa of oma gaan, maar het kan ook de buurvrouw zijn. Dat overkomt Toon in het boek ”Waarom Greet zoveel vergeet”, van Eva Van der Linden. Hij was gewend altijd heerlijk met Greet in de tuin te werken, maar zijn buurvrouw doet steeds vreemdere dingen. Al gauw heeft ze Toons hulp hard nodig om de boel draaiende te houden.

De fleurige, goed gekozen illustratie op de omslag doet vermoeden dat het hier om een prentenboek gaat, maar wie het openslaat ziet naast een paar steunkleuren vooral veel grijs. In wezen gaat het om een werkboek met een doorgaande verhaallijn. De opzet met veel tekst, tips en uitleg is enerzijds verdedigbaar, maar maakt het boek voor kinderen wel wat zwaar. Het verhaal van Greet die steeds vergeetachtiger wordt en Toon die dat meer en meer gaat begrijpen en hulp aanbiedt, dreigt zo nu en dan volledig onder te sneeuwen.

Dat neemt niet weg dat zeker gevoelige kinderen en mantelzorgertjes met veel vragen heel wat krijgen aangereikt. Samen met een ouder of andere volwassene kunnen ze het boek van a tot z doorwerken en de tussenliggende opdrachtjes maken. Daarbij komen (te) moeilijke zaken als: „Wat voel je als je bedenkt dat die persoon niet meer hetzelfde is als vroeger?” aan bod, maar ook luchtiger vragen als: „Met wie bak jij weleens koekjes?”

In het verhaal wisselen lichtvoetige momenten en emotioneel of qua kennisniveau pittige stukken elkaar af. Zonder hulp van een volwassene zal een kind dit boek al gauw wegleggen, maar als samenleesboek kan het zeker nuttig zijn. Vooral als ouders het zelf lastig vinden om zaken bespreekbaar te maken. Voor wie toch al gewend is de kleine en grote hobbels en vraagstukken van alledag aan de keukentafel of tijdens een wandelingetje op een natuurlijke manier met zijn kind door te nemen, voegt het weinig toe.

Mantelzorg & Dementie, Dick Kits en Hedda Schut, uitg. Dutch 8 Publicity Company; 144 blz.; € 23,50

Waarom Greet zoveel vergeet, Eva Van der Linden, uitg. Aldo Manuzio; 36 blz.; € 16,50