„We kunnen met een gerust hart de winter in”, vertelt de lector energietransitie aan de Groningse Hanzehogeschool. De Nederlandse opslagen in oude gasvelden zitten namelijk nog voor 95 procent vol. Alleen een absolute horrorwinter zou nog roet in het eten kunnen gooien. Op een stevige vorstdag verdwijnt er per dag zo’n 1 procent uit de opslag, rekent Visser voor. „Maar het kan ook 1,5 procent zijn.”

Meteorologen verwachten juist een relatief warme winter. De kans is dus groot dat volgend voorjaar de opslagen nog voor de helft vol zitten.

Dat is terug te zien in de gasprijs. Die ligt op de groothandelsmarkt op zo’n 40 cent per kubieke meter – wat een consumentenprijs van ongeveer 1,20 euro per kuub betekent. De prijs is sinds het begin van de Russische inval in Oekraïne niet zo laag geweest. Visser: „De stemming op de gasmarkt blijft zenuwachtig. In juni was de prijs ook al bijna zo laag. Maar door stakingsdreigingen, een ongeluk met een pijpleiding bij Finland en de oorlog in het Midden-Oosten stegen de prijzen steeds.”

Om de huidige gasprijs in perspectief te zetten: in augustus 2022 piekte die op bijna 3,50 euro per kuub. Begin 2021 en de jaren daarvoor schommelde de prijs tussen 15 en 20 cent.

Op de lange termijn blijft de onzekerheid bestaan, ziet Visser. „Sinds online gokken is vrijgegeven, lijkt ook de energiemarkt wel een kansspel. De mogelijkheid bestaat dat prijzen heel laag worden, maar ze kunnen ook maar zo plotseling omhooggaan. Een mankement in een installatie of een koude winter, het heeft direct gevolgen.”

De energie-expert pleit er daarom voor meer zekerheden in te bouwen. „Voor olie leggen we strategische voorraden aan. Maar gas kopen we niet voor de lange termijn in. Het zou verstandig zijn om de bergingen in Norg en Grijpskerk open te houden als strategische reserves, ook als we minder aardgas gaan gebruiken. Want onze gasvraag daalt en zal nog verder dalen. Door de energietransitie draaien de gascentrales op een lager pitje en ook de industrie en de gebouwde omgeving gaan minder aardgas gebruiken.”

Wat de consument kan geruststellen is dat Europa nog flink aan het bouwen is met terminals om vloeibaar gas te kunnen invoeren. „Alleen al bij Gate, de lng-terminal in de Rotterdamse haven, komt er nog 4 miljard kuub per jaar aan capaciteit bij. Dat staat voor 10 procent van het jaarlijkse verbruik in Nederland.”

Wat de prijs voor de korte termijn drukt, is het feit dat het Panamakanaal grotendeels dichtzit door een aanhoudende droogte. „Amerikaanse lng kan daardoor niet naar Azië en komt dus richting Europa.”

Twee jaar geleden was het nog nagelbijten in de winter. De Nederlandse gasvoorraden waren in 2021 rond deze tijd ongeveer voor de helft gevuld en een aanhoudende kou zou al voor problemen hebben gezorgd. Sinds die tijd is er het nodige veranderd. Europees zijn afspraken gemaakt over het goed vullen van de voorraden in de zomer. De import van vloeibaar gas (lng) is flink opgevoerd. Tot slot is het gasverbruik flink gedaald. „Nog steeds ligt het verbruik in Nederland een kwart lager dan voor de oorlog.”