„Wij hebben een van hen gedood. Wij hebben bommen. Wij gaan deze woning, deze wijk laten exploderen”, zo vertelde de moslimterrorist door de telefoon aan zijn moeder. Een en ander meldde officier van justitie mr. J. Plooy maandag tijdens de pro-formazitting bij de rechtbank in Rotterdam tegen twaalf verdachten van de Hofstadgroep.

Ismail A. was samen met Jason W. in de woning, die voorzien was van afluisterapparatuur. Toen een arrestatieteam in het holst van de nacht het duo wilde overmeesteren, gooide Jason W. een granaat naar buiten. Vijf agenten raakten gewond. Tegenover de politiemensen maakten Jason en Ismail met een groot mes snijdende bewegingen langs hun keel. „Dat kun je zien als een vereenzelviging met de moord op Theo van Gogh”, tekende Plooy aan.

De twee moslimextremisten hadden vier granaten thuis. Twee explosieven, verstopt in jassen, stonden op scherp. Speciale eenheden konden het tweetal na een urenlange belegering uiteindelijk inrekenen. Jason W. kreeg een kogel in zijn schouder.

Jason W. (19) en Ismail A. (22) zijn de twee belangrijkste verdachten uit de Hofstadgroep. Ze zullen vrijwel zeker jarenlang achter de tralies verdwijnen.

W. schreef een brief waarin hij Mohammed B. prijst voor de moord op Theo van Gogh. Mohammed B. heeft „een beruchte vijand van de mensheid naar de hel gestuurd. Moge Allah de straf van Theo van Gogh verzwaren. Het moge geen twijfel lijden dat het een verplichting voor moslims is dit soort mensen te doden.”

Jason W., die al veel langer door de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) in de gaten wordt gehouden, zou in Pakistan een trainingskamp voor jihadstrijders hebben bezocht. In gesprekken via een chatbox op internet in oktober 2003 liet hij blijken precies te weten hoe het er in zo’n kamp aan toegaat, aldus aanklager Plooy.

De jongeman, zoon van een Amerikaanse vader en een Nederlandse moeder, gebruikte gecodeerde taal. Zo stond „Six Flags” voor een trainingskamp en sloegen „wedstrijden” op terroristische aanslagen. Jasons computer bevat een document met tips voor het vervaardigen van een plastic bom met behulp van een airbag.

Extremistische taal in chatsessies duidt erop dat Jason W. „gericht is op dood en verderf”, stelde de aanklager. Zo zou Jason zich erover verheugen als kamerlid Wilders van de Euromast zou worden gegooid. „Het is ongepast en gevaarlijk dit soort uitlatingen overmoedig te noemen. Het was de persoonlijke gedachte van Jason om kamerleden als Wilders en Ayaan Hirsi Ali te doden.”

Ook Ismail A. zit al een tijd in het vizier van de AIVD. De veiligheidsdienst liet in oktober 2003 weten dat de man deel uitmaakt van een netwerk van jonge radicalen dat bezig is met een aanslag. Ismail had onder meer contacten met Samir A., die vastzit voor het beramen van aanslagen op onder meer Schiphol. Kort na de moord op Van Gogh kwamen leden van de Hofstadgroep overeen dat Ismail A. voortaan de preken voor zijn rekening zou nemen.

In tegenstelling tot de meeste andere verdachten lieten Jason W. en Ismail A. zich maandag bij de strengbeveiligde rechtbank in Rotterdam niet zien.

Mr. W. J. Ausma, advocaat van Jason W., bestreed dat zijn cliënt een trainingskamp in Pakistan heeft bezocht. Verhalen over hoe het er zo’n kamp aan toegaat, komen voort uit „stoerdoenerij.” „Ik zie een corpulente Amerikaan als Jason W. nog niet al biddend met een kalasjnikov schieten.”

Dat Jason W. na de moord op Van Gogh opgetogen was, is niet strafbaar, aldus de advocaat. „In bepaalde kringen doen zich na een moordaanslag uitingen van blijdschap voor. Dat zag je ook bij de dood van Willem van Oranje in 1584 en bij de moord op Pim Fortuyn op 6 mei 2002.”

Mr. R. van der Horst, advocaat van Ismail A., hekelde de aan „hysterie grenzende ophef” over moslims. Nederlandse autoriteiten gaan volgens hem in het spoor van de Amerikanen, die „mensen jarenlang vasthouden zonder dat er ernstige bezwaren tegen hen zijn.”

Van der Horst wees erop dat moslims „tot in het diepst van hun ziel gekwetst” zijn door een „walgelijk document” als ”Submission”. In die omstreden film uitten Van Gogh en Hirsi Ali felle kritiek op de islam.