Hervormden, gereformeerden en luthersen gingen in 2004 samen in de Protestantse Kerk in Nederland. De HHK ontstond uit zo’n 50.000 hervormden die niet meewilden.

Ambtsdragers en gemeenteleden die deze scheuring hebben meegemaakt, ervaren nog altijd de pijn ervan, zegt initiatiefnemer ds. A.L. Molenaar uit Bruinisse. „Broeders en zusters die eerst brood en beker met elkaar deelden, leven en geloven nu gescheiden van elkaar.”

De predikant vraagt het moderamen van de PKN, mede namens dertien synodeleden uit de breedte van de kerk, zich niet bij de scheuring neer te leggen en contact op te nemen met de HHK. „We zijn ondertussen bijna twintig jaar verder en de datum van 1 mei 2024 komt in zicht.”

In een ontmoeting tussen beide besturen zou aan de orde moeten komen „hoe we als kerkgenootschappen terugkijken op de ontstane breuk. Welke gesproken of geschreven woorden hebben aan beide kanten pijn veroorzaakt? Wellicht is het noodzakelijk om elkaar de zonden te belijden en vergeving te vragen, en te zoeken naar een mogelijkheid om bij de kerkscheuring van twintig jaar geleden een gezamenlijke verklaring uit te laten gaan waarin iets van zonde en de onderlinge pijn vertolkt wordt.”

Ds. Molenaar roept de PKN op een officiële relatie met de HHK aan te gaan en de kansels voor elkaar open te stellen, „zoals nu soms op plaatselijk gebied al gebeurt”.

Verlangen

Het moderamen zegt in zijn antwoord op de vraag van ds. Molenaar het „geuite verlangen” te delen. „Velen binnen de Protestantse Kerk in Nederland zijn dankbaar voor de totstandkoming van deze kerk in 2004. Tegelijkertijd geldt dat we onze ogen niet willen sluiten voor de scheur die hiermee is ontstaan in het lichaam van Christus. Tot op de dag van vandaag voelen we de pijn dat het destijds niet is gelukt elkaar vast te houden.”

Het synodebestuur zegt eerder dit jaar contact met het moderamen van de Hersteld Hervormde Kerk te hebben gehad. „Juist deze week hebben we gehoord dat het moderamen openstaat voor een gesprek. We zijn hier dankbaar voor.”

Ds. W.J. van den Brink, tot in september dit jaar predikant van de hersteld hervormde gemeente in Stellendam, legde een vergelijkbaar voorstel voor aan het moderamen van de Hersteld Hervormde Kerk.

Scriba ds. D.J. Diepenbroek bevestigde maandagmorgen dat het breed moderamen van de Hersteld Hervormde Kerk een uitnodiging heeft ontvangen van het moderamen van de Protestantse Kerk voor een gesprek „zonder agenda”. Het breed moderamen heeft daar „gezien de afstand tussen onze kerken en de gevoeligheid vanuit het verleden lang over nagedacht”, aldus ds. Diepenbroek. „We hebben uiteindelijk besloten het gevraagde gesprek zonder agenda aan te gaan”, waarbij hij zich „kan voorstellen” dat dan ook de breuk in 2004 aan de orde zal komen.

VGKN

Er zijn op dit moment nog geen contacten tussen het synodebestuur van de Protestantse Kerk en het moderamen van de voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland (VGKN), die in 2004 ontstonden uit zeven gereformeerde kerken die niet meewilden in de vorming van de Protestantse Kerk. „We zien de gestelde vraag als stimulans om ook met de VGKN op moderamenniveau contact te zoeken.”