Dat blijkt uit gegevens van ABN AMRO over het tweede en derde kwartaal van zowel 2022 als 2023 die de bank vrijdag heeft gepubliceerd. De populariteit van pinnen met mobiel of horloge steeg in alle leeftijdsgroepen, maar vooral onder de jongste generaties. In de leeftijdscategorie 18 tot 45 jaar nam het gebruik ervan twee keer zo snel toe als onder volwassenen tussen 46 en 75 jaar, concludeert ABN AMRO.

Jongvolwassenen maken het vaakst gebruik van de digitale alternatieven voor de betaalpas, stelt de bank. Ook onder jongeren is pinnen met telefoon of smartwatch in trek: zodra jongeren zestien worden, de leeftijd waarop deze manier van betalen is toegestaan, maakt respectievelijk 49 en 65 procent van de 16- en 17-jarigen daar gebruik van.

Babet Boswinkel, expert kinderen en geldzaken bij ABN AMRO, is niet verbaasd over deze ontwikkeling. „De jongste generatie is erg van het gemak en dat biedt pinnen met je mobiel of horloge. Die heb je altijd bij de hand.”

Dat gemak heeft ook een keerzijde. Boswinkel: „Het gaat zo snel dat je met weinig aandacht betaalt. Met een fysieke pas, die je bijvoorbeeld nog uit je portemonnee moet halen, duurt het betaalproces langer. Daardoor doe je een aankoop bewuster.”

De snelheid en het gemak van betalen met een smartphone of smartwatch kunnen er dus voor zorgen dat consumenten het overzicht over hun uitgaven kwijtraken. Boswinkel: „Dat zag je ook toen pintransacties populairder werden dan contant betalen. De ‘pijn’ van slinkend geld in je portemonnee is er minder als je pint. Betalen met je telefoon versterkt dat effect. Daarom bieden wij in onze app en op onze website hulpmiddelen om overzicht te houden.”

Drempel

Ook Hilde Krens, manager financiële educatie bij de Volksbank, ziet dat de drempel om geld uit te geven door deze manier van betalen nog lager wordt. „Ik zie dat mensen vaak zelfs vergeten te controleren wat het bedrag is dat ze moeten betalen. Het is belangrijk om daar wel op te blijven letten.”

De toenemende populariteit van de digitale alternatieven voor de pinpas maakt leren budgetteren voor kinderen en jongeren nog belangrijker dan het al was, verwacht Krens. „Je staat niet stil bij wat je betaalt. Als jongeren onbewust veel kleine bedragen pinnen met hun smartphone, kunnen ze zomaar te veel uitgeven.”

Krens is zelf initiatiefnemer van Eurowijs, dat gratis lesmateriaal aanbiedt om kinderen en jongeren te leren omgaan met geld. Ondanks de toenemende populariteit van pinnen blijft contant geld in haar ogen cruciaal om vaardigheid te krijgen in tellen en sparen.

Verwachtingen

In opdracht van ABN AMRO vroeg onderzoeksbureau PanelWizard ruim duizend Nederlanders tussen de 18 en 65 jaar oud naar hun verwachtingen voor de fysieke bankpas. De helft van de jongvolwassenen tussen de 18 en 25 jaar oud verwacht dat deze over vijf jaar helemaal niet of nog slechts beperkt gebruikt wordt.

Boswinkel is het niet met hen eens. Zij verwacht dat de fysieke betaalpas nog jaren in gebruik zal blijven. „De oudere generaties zullen hem blijven gebruiken, maar ook de jongeren die stellen dat ze hem binnen vijf jaar zien verdwijnen. Bijvoorbeeld in het buitenland, waar je niet altijd met de digitale variant kunt betalen.”

Ook Krens denkt dat de pinpas voorlopig nog wel even zal blijven, onder meer vanwege de leeftijdsgrens van zestien jaar voor betalen met een smartphone. „Maar het zou zomaar kunnen dat hij uiteindelijk verdwijnt.”