Grensoverschrijdend gedrag blijft zolang moraal niet verandert
Recent meldde BNNVARA de komst van het programma Blozende oortjes, waar tieners begeleid geconfronteerd worden met diverse seksuele beelden. Tijdens introductieweken van universiteiten klinken liedjes waarin vrije seks wordt bezongen. Ondertussen buitelen meldingen van grensoverschrijdend gedrag over elkaar heen. Wat gaat hier mis?
Dagelijks verschijnen er artikelen in de media over schrijnende situaties waarin –veelal jonge– kwetsbare personen het slachtoffer geworden zijn van seksueel grensoverschrijdend gedrag. In recent onderzoek van FNV concludeerde de vakbond: „De werkvloer is in Nederland niet veilig.” Eerder meldde het AD dat bij tien procent van de Nederlandse bedrijven grensoverschrijdend gedrag plaatsvond. Het zijn ontstellende cijfers, waarachter een wereld van verdriet, vernedering en gekwetstheid schuilgaat. Het is daarom terecht dat er veel aandacht uitgaat naar de slachtoffers van dergelijk gedrag. Vergeet daarbij niet dat de reformatorische gezindte niet vrijuit gaat.
Seksuele voorlichting
De laatste jaren is er veel aandacht voor de aanpak en bestrijding van grensoverschrijdend gedrag. De aanpak bestaat enerzijds uit het opzetten van hulpverlening voor slachtoffers. Psychologische en pastorale hulpverlening kan daarin daadwerkelijk verschil maken.
De kern van de aanpak van grensoverschrijdend gedrag zit echter in gedragsverandering. Slachtoffers verdienen al onze steun, maar het voorkomen van slachtoffers moet voor ons de hoogste prioriteit hebben. Het bespreekbaar maken van grenzen is voor iedere werkgever relevant, ook binnen ons reformatorische volksdeel.
Die gedragsverandering kan volgens sommigen (bijvoorbeeld de Rutgers Stichting) het best bereikt worden via ons basisonderwijs. Zijn jonge kinderen niet het meest plooibaar? Herhaaldelijk klinkt dan ook de oproep om meer eisen te stellen aan seksuele voorlichting op scholen. De oproep klinkt op het eerste gezicht sympathiek, maar is dat niet. De school is immers geen oplosser voor allerlei maatschappelijke problemen, terwijl gedragsverandering in de samenleving onbespreekbaar blijft.
Maatschappelijke verandering
Het is hypocriet om als samenleving vol medelijden te spreken over slachtoffers van dergelijk gedrag, terwijl wij –en onze kinderen!– in de bouwmarkt of bij de grootgrutter liedjes horen waarin in iedere zin wordt gesproken over „hoer” of „ik wil je grijpen”. Is het verwonderlijk dat de grenzen vervagen als in allerlei vormen van reclame het (vrouwelijk) lichaam openlijk als lustobject wordt verkocht?
Wat is dan wel een duurzame oplossing? De aanpak van grensoverschrijdend gedrag begint bij een veranderde seksuele moraal. Seksualiteit is verworden tot naar hartenlust erotiek consumeren. Velen zien ”liefde” en ”partner” slechts als consumptiegoederen. Leuk voor even, maar toch snel weer aan vervanging toe. Openlijke reclame voor Second Love en ”onenightstands” (kortstondig, eenmalig seksueel contact) bepalen regelmatig het straatbeeld. Het gevolg? Een totale individualisering van seksualiteit, waarbij er uitsluitend wordt gedacht vanuit een ontvangende ”ik”. De aanpak van grensoverschrijdend gedrag begint bij het veranderen van deze vrije moraal. Niet langer perverse grenzen waarbij ik normatief ben, maar grenzen zoals God ze gaf in Zijn Woord. Dat Woord leert ons dat duurzame seksuele vrijheid alleen te vinden is in een huwelijk tussen één man en één vrouw. Pas dán kunnen we grensoverschrijdend gedrag serieus aanpakken.
Kortom, wanneer we als samenleving daadwerkelijk een vuist willen maken tegen grensoverschrijdend gedrag, dan pakken we dat zelf op in plaats van het gemakzuchtig op het bordje van scholen te leggen. Dan keren we terug naar het Bijbels belijden en hervormen we de moraal. En ja, dan veranderen we ook de beeldregels voor sociale media, de radioteksten en onze reclamerichtlijnen. Dat is geen preutse terughoudendheid. Het is heilzame vooruitstrevendheid die zich richt op waardigheid en veiligheid. En daarmee is het bovenal voluit Bijbels.
De auteur is politiek bestuurslid bij SGP-jongeren.