Harderwijk heeft nu een ”Visie religieus erfgoed” opgesteld. „Daarmee kunnen we de bestaande religieuze gebouwen in de toekomst nog beter op waarde schatten”, zegt wethouder Martijn Pijnenburg. „Met de instandhouding van waardevolle religieuze gebouwen blijft de religieuze historie van Harderwijk en Hierden zichtbaar.” De historische vereniging Herderewich had de gemeente om een dergelijk rapport gevraagd.

Van de 24 religieuze gebouwen in de gemeente hebben er 16 hun oorspronkelijke functie, waaronder twee moskeeën. Twaalf zijn over vijftien jaar zeker nog religieus in gebruik, zo wordt verwacht. Voor vijf kerken, waarvan er nu één is herbestemd, en de voormalige synagoge staat de instandhouding onder druk, onder meer doordat het ledental en de inkomsten van betrokken gemeenschappen afnemen.

Vijf kerkgebouwen komen mogelijk in aanmerking voor nader onderzoek voor een eventuele monumentale status of bescherming: de rooms-katholieke Catharinakerk, de hervormde Bethelkerk, het voormalige kerkgebouw van de oud gereformeerde gemeente, Centrum De Zin (voorheen het kerkgebouw van de Nederlandse Protestantenbond, nu ontmoetingsplaats voor vrijdenkers) en het gebouw van het Apostolisch Genootschap.

Bij de hervormde gemeente in Harderwijk lopen de aantallen kerkgangers terug. „Het is dan ook niet ondenkbaar dat in de toekomst een kerkgebouw zal worden afgestoten. De wens is de Grote Kerk te behouden voor de erediensten. Deze kerk is net gerestaureerd en er liggen mogelijkheden om de exploitatie te verstevigen door het nevengebruik te vergroten.” De Bethelkerk kan mogelijk van maatschappelijke betekenis zijn in de wijk Wittenhagen, waar een gebrek is aan gebouwen met een buurthuis- en ontmoetingsfunctie.

In het voormalige oud gereformeerde kerkgebouw is een schoonheidssalon gevestigd. Bij wisseling van eigenaar zou sloop-nieuwbouw een scenario kunnen zijn, aldus het visierapport.

De protestantse gemeente in Harderwijk werkt aan een plan voor verbouw en verduurzaming van de Plantagekerk, om de kerkzaal meer multifunctioneel te kunnen gebruiken.

De Catharinakapel, nu een burgerlijke trouw- en uitvaartlocatie, wordt binnenkort gerestaureerd. Het Rijk heeft een subsidieaanvraag niet gehonoreerd. Het natuursteen rondom de vensters is er slecht aan toe.

De Dorpskerk in Hierden is aan modernisering en renovatie toe, onder meer wegens scheuren in muren en een nieuwe vloer voor de kerkzaal. De hervormde gemeente heeft plannen voor een bredere herontwikkeling van de pastorie en bijgebouwen, waaronder woonzorg-eenheden naast de pastorie.