Zonne-energiebedrijven ruilen schapen in voor auto’s. Ze lieten de wolbundels sjokken onder hun panelen op zonne-akkers, maar nu het Rijk streeft naar een verbod, om de akkers vrij te houden, gaan de energiebedrijven op zoek naar andere lege terreinen. Hun oog valt, behalve op daken van gebouwen, op grote parkeerterreinen. Als ze daar een panelendak bouwen, kunnen er auto’s onder staan.

Het begin is er. McDonald’s gaat samen met Eneco zonnedaken ontwikkelen boven de parkeerplaatsen van de hamburgerzaak, en Triodos Bank zette bij een nieuw hoofdkantoor 3000 panelen neer, met 120 laadzuilen voor e-auto’s.

Ook gemeenten zien kansen, en wel in de openbare ruimte. Een zonnedak net voor de duindoorgang bij het strand van Bloemendaal gaat strandgangers een duurzame én koele parkeerlocatie bieden. En alles is duurzaam; energiebedrijven maken de nieuwe zonnecarports niet van metaal maar van hout.

Groot, groter, grootst

„De interesse in solarcarports is overduidelijk aan het groeien”, zegt Richard Kokhuis, die met zijn bedrijf AmperaPark zonnedaken boven parkeerplaatsen bouwt. „Wat helpt is dat kantoren wettelijk minimaal moeten voldoen aan een energielabel C.” Op daken is vaak onvoldoende plek om genoeg eigen zonnestroom op te wekken, of het dak mist draagkracht. „Hun parkeerterreinen zijn vaak fors, dus daar liggen kansen voor zonne-energie.”

Ook mooi: door laadpalen onder de carport te zetten kunnen werknemers en bezoekers rechtstreeks zonnestroom tanken. Ampera biedt zonnecarports voor 150 tot maximaal 200 parkeerplaatsen. „We willen genoeg zonnestroom bieden voor de mobiliteit en de stroomvraag, maar geen energie leveren aan het netwerk.”

Andere zonnebedrijven doen dat wel. Zij zetten in op: groot, groter, grootst. Zij plaatsen niet honderden maar duizenden zonnepanelen boven parkeerterreinen. Daarmee ontstaan ware energiefabrieken, soms vergelijkbaar met de schaal van zonneakkers.

Een bekende grote solarcarport staat bij Biddinghuizen, vlak bij pretpark Walibi. Liefst 90.000 zonnepanelen doen daar dienst als dak voor auto’s. Die produceren genoeg groene stroom voor het verbruik van 11.500 huishoudens. „De landelijke potentie is enorm”, zegt Jens van der Laan, van het zonne-energiebedrijf Groenleven, ook een bekende bouwer van grote zonneakkers.

„Zeker nu de overheid op de rem trapt bij zon-op-landprojecten, kunnen parkeerplaatsen bijdragen aan de klimaatdoelen.” Alle grote parkeerterreinen bij elkaar, 80 vierkante kilometer, kunnen volgens adviesbureau CE Delft in 2030 ongeveer 20 procent van alle benodigde zonne-energie produceren.

Zonnepanelen neerleggen op grote daken is veel goedkoper, legt Van der Laan uit. „Je hoeft geen sterke, hoge constructie te bouwen.” Maar op bedrijfsdaken staan vaak airco’s of buizen in de weg. Verzekeraars zijn bovendien huiverig.

Alternatieven

Lokale overheden, de provincies Noord- en Zuid-Holland voorop, denken dat carports onmisbaar zijn in de transitie naar zonne-energie. Omdat windmolens, net als de zonneakkers, vaak weerstand oproepen zijn alternatieven nodig.

„Zonnecarports zijn hard nodig”, vindt ook Robin Berg, een ondernemer die deelauto’s laat rijden op zonnestroom. Hij ontwikkelde onder meer een zonnedak van 2000 panelen met 350 bijbehorende laadpalen, bij verzekeringsmaatschappij ASR.

Berg is enthousiast over zonnecarports, maar is het pertinent oneens met het idee dat ze een alternatief kunnen zijn voor de aan banden gelegde zonnevelden. Demis-
sionair minister De Jonge (Ruimtelijke ordening) suggereerde dat een beetje. Toen hij restricties voor zonneakkers aankondigde, benoemde hij de kansen van carports, zoals bij evenementenhal Ahoy.

Subsidie

„Niet oké. We hebben zowél solarcarports als zonnevelden nodig”, vindt Berg. „Bedenk ook dat zo’n carport twee tot drie keer duurder is.” Subsidie van het Rijk en de provincies is nodig. Zeker als omwonenden via participatie een deel van de zonnestroom opslokken, hebben ontwikkelaars moeite hun investering terug te verdienen.

„Rendabeler worden de carports wel snel”, merkt Olof van der Gaag op. De directeur van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie ziet dat energiebedrijven die lid zijn van zijn organisatie tegen steeds scherpere prijzen zonnepanelen kunnen plaatsen. „Het dubbel benutten van grond wekt interesse.”

Veranderd

De duurzame projectondernemer Jan-Pieter Peijs kan daarover meepraten. Hij probeerde in 2017 een zonnecarport te laten bouwen, destijds voor Staatsbosbeheer. Eén zonnebedrijf diende een geschikt voorstel in, maar kreeg het niet voor elkaar. „Dit jaar zette ik een opdracht uit voor een zonneparkeerplaats bij Reeuwijkse Hout. Een grote groep bedrijven deed een prachtig aanbod. Het speelveld is totaal veranderd.”

Wie geen milieufan is, kan toch enthousiast raken vanwege praktische voordelen, schetst Peijs. „Stel je voor: boodschappen tijdens een regenbui droog inladen onder een zonnecarport.”