Wie schade tot 5000 euro heeft, krijgt voor het aanpakken daarvan het benodigde geld in handen. Bij zwaardere schades wordt een aannemer ingeschakeld. „Jaren na het einde van de steenkoolwinning hebben we nu samen met de regio een oplossing voor de schade door mijnbouw”, aldus Vijlbrief. „Want Limburgers hebben niet gevraagd om scheuren of verzakkingen. Met deze methode worden bewoners zoveel mogelijk ontzorgd en de schade netjes hersteld.”

In Heerlen komt in 2024 een loket waar mensen schade kunnen melden. Daar krijgen ze ook een zaakbegeleider. Dat loket wordt ondergebracht in een nieuw Instituut voor Mens, Milieu en Mijnbouw in Limburg (I3ML). Alle schade wordt beoordeeld door de Commissie Mijnbouwschade. De commissie beoordeelt de aanvragen op basis van aannemelijkheid, en niet op basis van causaliteit. Dat heeft als voordeel dat er minder bewijslast is voor de bewoner, er minder onderzoek nodig is en de uitvoeringskosten beperkt zijn.

Het Rijk probeert de kosten deels op voormalig mijnbouwexploitanten zoals DSM te verhalen. DSM liet echter weten niet te willen betalen, omdat de schade verjaard zou zijn. „We gaan het toch proberen te verhalen”, zei Vijlbrief, „maar dat is niet makkelijk.”

Er is al een Calamiteitenfonds dat de afgelopen jaren 4 miljoen uitkeerde voor ruim dertig woningen met zware schade. Voortaan komen echter alle, ook lichtere, schades in aanmerking.

Vijlbrief sprak vrijdag in Heerlen onder meer met Ton Dragstra (77), oud-mijnwerker en inwoner van Hoensbroek met mijnschade. „In Groningen zijn ze rebelser dan hier”, verklaarde Dragstra waarom Groningen eerder dan Limburg een vergelijkbare schaderegeling kreeg.