Joods restaurant in Barneveld voorlopig dicht: „Veiligheid boven alles”
Voorlopig gaan er geen falafel, kebab en pitabroodjes met hummus meer over de toonbank bij Mc Levi’s in Barneveld. Het restaurant naast station Barneveld-Centrum sluit tijdelijk de deuren. Eigenaar Shemtov Levi vreest voor de veiligheid van hemzelf en de klanten.
Levi nam het besluit na de oproep van Islamitische Staat om Israëlische en Joodse doelen in Europa aan te vallen. „Een gevaarlijke situatie kan ik beter voorkomen dan mezelf achteraf verwijten maken niets te hebben gedaan. De veiligheid van ons en onze klanten gaat boven alles.”
Afgelopen weken liepen al jongeren van een jaar of 20 langs de zaak die volgens Levi met gebaren een reactie probeerden uit te lokken. „Ze maakten schietbewegingen met hun arm omhoog en uitgestoken vinger.” Zolang het bij die gebaren blijft, vindt Levi het „prima”. Maar, zegt hij, „je weet nooit wat in het hoofd van die mensen omgaat. De deur van mijn zaak is dicht bij de straat. Mensen die kwaad willen kunnen makkelijk iets naar binnen gooien. Ik kan ook niet de hele tijd opletten of er buiten wat gebeurt als ik met klanten bezig ben. En op drukke dagen zit het hier vol mensen.”
Concrete bedreigingen heeft hij niet gehad. Toch maakt Levi zich grote zorgen. „Wat vandaag extreem en schrikbarend is, is morgen niet eens meer actueel.” Zijn stem hapert van emotie als hij over de gruwelen in zijn vaderland vertelt. „Hamas onthoofdt baby’s, doodt kinderen en verkracht zelfs dode lichamen. Als je zoiets kunt doen, ben je tot álles in staat.” Hij zucht. „Hamas kun je uitroeien, zijn idealisme niet. Onder Palestijnse burgers zitten potentiële terroristen: kinderen leren op school dat ze Joden moeten afmaken.”
Meeleven
Nadat de oorlog in Israël uitbrak, zorgde de gemeente Barneveld voor een mobiele camerabeveiliging bij zijn restaurant. Ook zag de eigenaar de politie een paar keer langsrijden. Agenten informeerden hoe het ging. Heel attent, vindt Levi. Zelf zou hij nooit om veiligheidsmaatregelen vragen. „Ik wil niet zielig doen.” Of hij de deuren weer durft te openen als de gemeente de beveiliging zou opvoeren, weet hij niet goed. „Met alle respect voor de hulp, maar aan camera’s heb je alleen achteraf wat. Ze kunnen geweld niet voorkomen, hooguit de daders achterhalen.”
Over Barnevelders is Levi vol lof. „Mensen die nooit bij ons kwamen, stapten na het uitbreken van de oorlog binnen met kaarten en bloemen. Geweldig! Inwoners zijn hartelijk, leven mee, wensen me sterkte. Dan weet ik weer: we hebben meer vrienden dan vijanden.” Toch gelooft de restauranteigenaar niet dat het in Barneveld per se veiliger is dan in Amsterdam. „Ze weten mij te vinden. Ik zit hier al 30 jaar. Amsterdam is op slechts 40, misschien 50 minuten afstand. Als moslims iets willen, kan dat ook hier.”
Je zou denken: als het érgens veilig is, dan in een dorp als Barneveld.
„Die opmerking hoor ik vaak. Maar wie kan mij beschermen als er iets gebeurt? Behalve sympathie tonen kunnen inwoners niet veel doen voor mij. Als mijn zaak open is, lopen er de hele dag mensen in en uit – klanten, mijn kinderen, kleinkinderen. Mensen die kwaad willen, kan dat niets schelen. Kijk maar naar wat er in Israël gebeurt.”
Durft u zelf nog wel de straat op?
„Ik voel me veilig, maar let wel op. Dat was altijd al zo: als ik mijn zaak sloot, keek ik naar links en naar rechts. Nooit ging ik met mijn gezicht naar de deur staan als ik die dichtdraaide. Ik heb geen angst, maar sluit mijn ogen niet voor het gevaar.”
Tot wanneer sluit u de deuren? De oorlog kan nog wel even duren.
„Ik maak nooit concrete plannen, maar wacht gewoon af hoe het loopt. Mijn zaak staat al meer dan een halfjaar te koop. Misschien houd ik het vol tot de overdracht. Over financiën maak ik me ook geen zorgen: ik ben al gepensioneerd. Als we niet rond kunnen komen, verzin ik wel iets anders om geld te verdienen. Ik leef bij de dag en maak geen plannen voor de verre toekomst.”