Minister Piet Adema (Landbouw) wil op deze manier gehoor geven aan zorgen dat het middel mogelijk kankerverwekkend is en de ziekte van Parkinson kan veroorzaken. De Kamermotie om tegen te stemmen legt hij evenwel naast zich neer.

De reden die de minister hiervoor aandraagt in een dinsdag verstuurde Kamerbrief is dat er behalve gegronde vermoedens geen sluitend wetenschappelijk bewijs is voor gezondheidsschade. De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) heeft 2400 wetenschappelijke studies onderzocht en komt geen „kritieke zorgpunten” tegen, schrijft Adema. Hij benoemt ook dat boeren geen goede alternatieven zien voor het bestrijdingsmiddel.

De Europese Commissie heeft voorgesteld om glyfosaat –waarvan de huidige toelating in december afloopt– nog tien jaar toe te staan. Naast Nederland onthoudt ook België zich vrijdag van stemming. Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk, Malta en Luxemburg hebben laten weten niet vóór te stemmen. Mogelijk moet de Europese Commissie zelf de knoop doorhakken als er geen meerderheid tegen stemt maar ook geen vereiste gekwalificeerde meerderheid vóór.

Parkinson

Het Nederlandse kabinet worstelde met de vraag welk standpunt het in moest nemen vanwege de zorgen van onderzoekers en Kamerleden. Adema en zorgminister Ernst Kuipers willen het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu onderzoek laten doen naar het verband tussen glyfosaat en het ontstaan van Parkinson. Zij verwachten de resultaten in drie tot vijf jaar.

De landbouwminister wil ook dat de Europese Commissie bevestigt dat de goedkeuring van het middel kan worden ingetrokken als uit onderzoek blijkt dat het schadelijk is voor mens, dier en milieu. Hoe dan ook probeert de minister ervoor te zorgen dat glyfosaat en andere chemische gewasbeschermingsmiddelen minder worden gebruikt.

Zowel voor- als tegenstanders van verlenging in de Kamer vinden het teleurstellend en onbegrijpelijk dat Adema geen keuze maakt.

Voorstanders van verlenging van het gebruik met tien jaar –zoals VVD, CDA, BBB en SGP– vinden dat het kabinet hiermee voldoende in handen heeft om volmondig in te stemmen met die verlenging. Deze voorstanders, een minderheid in de Kamer, snappen dan ook niet waarom Adema kiest voor stemonthouding.

Tegenstanders snappen juist niet dat Adema niet tégen verlenging gaat stemmen, gezien de sterke wetenschappelijke aanwijzingen voor gezondheidsschade.

Adema was in het debat dinsdag over gewasbescherming niet te vermurwen. „Het is knap dat de minister iedereen in de Kamer ontevreden achterlaat”, zei Laura Bromet (GroenLinks-PvdA).

Vakbond FNV, natuurorganisatie Natuur & Milieu en de Parkinson Vereniging zijn teleurgesteld over het kabinetsbesluit. Zij hadden aangedrongen op een tegenstem.

Landbouworganisatie LTO vindt dat het kabinet terecht kiest voor een „genuanceerd standpunt”. Zolang middelen als veilig beoordeeld worden, mogen deze gebruikt worden in de Nederlandse landbouw, vindt LTO. „Tegelijkertijd maken wij ons ook zorgen over nieuwe signalen dat (een mix van) gewasbeschermingsmiddelen mogelijk het risico op neurologische aandoeningen als Parkinson kan vergroten. Ook wij roepen op om hier zorgvuldig onderzoek naar uit te voeren.”