In 2021 ging 1,5 miljard euro naar middelen voor de behandeling van kanker, oftewel oncolytica. Het meeste geld ging naar hematologische maligniteiten, waar onder meer leukemie onder valt. Daarnaast ging veel geld naar longkanker en melanoom, een vorm van huidkanker.

Bij sommige kankersoorten slaan de medicijnen goed aan, maar IKNL signaleert ook dat er weinig verbetering in overleving te zien is bij patiënten met uitgezaaide kanker. Hoogleraar Valery Lemmens, lid van de raad van bestuur van IKNL, wijst erop dat de samenleving goed naar de uitgaven moet kijken. „Het aantal patiënten met kanker neemt toe, en we willen deze patiënten nu en in de toekomst zo goed mogelijk behandelen. Dat vraagt om meer onderzoek.”

In sommige gevallen kosten kankermedicijnen meer dan nodig, zegt Lemmens. „Soms zijn middelen net zo effectief als ze korter of in een lagere dosering worden ingezet. Middelen die nu voor een grote groep patiënten worden ontwikkeld, terwijl slechts een gedeelte daarvan profiteert, zorgen ervoor dat veel patiënten onnodig kampen met bijwerkingen.” Het is volgens hem belangrijk om erachter te komen bij wie de behandeling goed aanslaat, zodat dokters gerichter kunnen behandelen.

Overigens is de overlevingskans bij sommige vormen van kanker in de afgelopen jaren wel aanzienlijk vooruit gegaan. Zo had iemand met multipel myeloom (de Ziekte van Kahler) tussen 2005 en 2009 zo’n 45 procent kans vijf jaar na de diagnose nog in leven te zijn. Tussen 2015 en 2019 is die kans gestegen naar 60 procent. Bij iemand met uitgezaaide prostaatkanker ging de overlevingskans van 28 procent naar 42 procent in dezelfde jaren. Hoopgevend, noemt de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) de verbeteringen.