Vrouwelijkheid zit niet altijd in wat je doet, maar in het hoe en waarom
Barbies heb ik altijd links laten liggen. Ik bouwde liever hutten. Maar nu is ”Barbie” ineens een razendpopulaire film. Barbie lokt (refo)jongeren massaal naar de bioscoop, laat volwassen mensen in roze outfits poseren, zorgt voor een piek aan echtscheidingen. Ik heb me toch maar eens in haar verdiept.
In conservatieve kring wordt verontrust geroepen dat de film antiman en antimoederschap is. Barbies zijn machtige carrièrevrouwen, en Kens (de mannelijke barbiepoppen) zijn maar sneue aanhangsels. Nadat Ken het patriarchaat ontdekt in de echte wereld weet hij ook in Barbieland het Kendom te vestigen. Barbies zijn ineens alleen nog maar goed om met dienbladen rond te lopen. Dát laten ze niet op zich zitten.
Ds. M. Klaassen schreef (RD 31-08) dat Barbie „een zeer doordachte film met een even doordachte boodschap is: mannen zijn een gevaar voor vrouwen, daarom moeten vrouwen terugslaan”. Ik vond dat eerlijk gezegd helemaal niet de boodschap. Of hoogstens de helft van het verhaal. De Kennelijke helft.
Laat me mogen benadrukken dat ik niet team Barbie ben. Ik vind haar gelikte wereld nog steeds helemaal niets. Geef mij maar imperfecte mensen, met cellulitis, scheve tanden en platvoeten. En alsjeblieft géén roze. De Barbies winnen inderdaad de macht terug. Maar... is het verhaal daarmee klaar? Is ze dan gelukkig? Nee! Zoals Ken het niet volhoudt om altijd stoer te zijn, is Barbie moe van haar perfecte leventje dat altijd leuk moet zijn. Het begint er al mee dat Barbie gedachten over de dood krijgt. En het eindigt ermee dat Barbie haar hoge hakken verwisselt voor platte Birckenstocks om naar… de gynaecoloog te gaan. Ze wil gewoon moeder worden.
Ken en Barbie spelen beiden te nadrukkelijke rollen, die hun opbreken en uit elkaar drijven. Zou dit ook niet gelden voor een al te traditionele christelijke m/v-rolverdeling? Dát er verschillende rollen zijn, beaam ik. Maar als je die te dwingend neerzet kun je zomaar tirannieke mannen en afhankelijke vrouwen krijgen. Of grote heibel in een huwelijk.
Ik ken heel wat vrouwen die de kar van hun gezin trekken. Niet omdat ze graag macht willen, maar voor ieders welzijn. En er zijn mannen met vier papadagen per week. Niet omdat het sneue mannen zijn, maar omdat ze daarmee het meest dienstbaar zijn aan hun persoonlijke situatie. Vrouwelijkheid of mannelijkheid zit niet altijd in wat je doet, maar in het hoe en waarom van wat je doet.
Zo kan dit lijken op terugslaan. Maar ik zou alleen even een vrouwelijk rukje aan de conservatieve arm willen geven. Toe, open dat vizier. Barbie vraagt zeker om een kritische blik. De wacht houden is goed. Is mannelijk. Maar onzorgvuldig oordelen is dat niet. Dat ken echt niet.
