„Werkgevers moeten aan tafel”
„Laten de werkgevers zonder voorwaarden vooraf gaan praten. Iedereen heeft nu tijd genoeg gehad om z’n punt te zetten. Laten ze zich nu bedenken en aan tafel gaan.” Dat vindt bestuursvoorzitter J. Jansen van bouwconcern Heijmans.
Met ongeveer 5000 werknemers op de bouwplaatsen heeft de Rosmalense aannemer een invloedrijke positie. „De werkgevers hebben natuurlijk bij de vorige CAO-onderhandelingen domme afspraken gemaakt over de reiskosten. Maar het wordt tijd dat ze gaan bewegen.”
Jansen kreeg donderdag een stevige delegatie van stakende bouwvakkers op bezoek. „Eervol dat ze mij uitkiezen.” Maar wat hem betreft heeft de staking inmiddels lang genoeg geduurd. „Na veertien dagen moet het weer klaar zijn.” Het gaat hem niet vooral om de financiële schade. „Het percentage stakenden is te verwaarlozen. Maar een negatief neveneffect is de schade op de werkvloer. De één staakt wel, de ander wil dat niet en vrijdag moeten ze weer samenwerken.”
De financiële schade is voor de bouwbedrijven overzichtelijk. Net zoals stakende bouwvakkers een beroep doen op de stakingskas van de bonden, krijgen werkgevers voor elk gederfd werkuur een vergoeding uit een werkgeversfonds. Daarnaast bestaat er geen gevaar dat een aannemer een project kwijtraakt omdat de afspraken voor de komende tijd al vastliggen.
Heijmans merkt wel op dat er steeds meer prestatiecontracten worden gesloten, waarin de bouwtijd tot op de dag is vastgelegd. Maar in de meeste gevallen hebben vooral de opdrachtgevers en de klanten van een bouwproject nadeel van latere oplevering. Nadeel voor de bouwers is wel dat er wordt gestaakt in een periode dat de meeste werkdagen worden gemaakt. „Geen vorst, geen kletsende regens. Een dag met echt vies weer kost me vaak meer dan een stakingsdag. Want dan schuilt iedereen voor de regen.”
Heijmans vindt niet dat er veel wordt gestaakt in de bouw. „Het gebeurt eens in de vijf jaar. Dat is niet veel, zeker niet vergeleken met andere landen.” De hoge organisatiegraad van de vakbonden heeft volgens hem onder meer daarmee te maken. „Bij zo’n staking worden er meestal een hoop tegelijk lid wegens de stakingsuitkering en die moeten dat dan weer een paar jaar blijven.”
Woensdag waren 11.099 bouwvakkers in staking, 924 meer dan dinsdag. Dat maakten de vakbonden bekend. De werkgeversorganisatie AVBB telde echter 754 nieuwe stakers. Donderdag stonden er zes regionale bijeenkomsten voor stakende werknemers op het programma. In het zuiden van Nederland was er een optocht over de A2 naar bouwbedrijf Heijmans in Rosmalen.
Bouwvakkers gingen woensdag al met zwaar materieel naar het kantoor van het AVBB in Den Haag. Met vier bouwmachines trokken circa vijftig actievoerders door de stad. Dat veroorzaakte lichte verkeershinder.
Twee bouwbedrijven in Friesland hebben inmiddels een eigen CAO afgesloten. De bedrijven doorbreken hiermee de landelijke patstelling tussen vakbonden en werkgeversorganisatie, die vanwege een meningsverschil niet onderhandelen over een nieuwe CAO.
De werkgeversorganisatie heeft donderdag een brief gestuurd naar alle werkgevers om het sluiten van een eigen CAO af te raden. „Werkgevers betalen op die manier dubbel. Ze betalen voor de CAO die nu wordt afgesloten en ook voor de uiteindelijke CAO. Want die moet er toch ook ooit komen”, aldus een woordvoerder van het AVBB.
De Vereniging Eigen Huis is niet te spreken over de stakingen. Volgens de vereniging stijgt het aantal klachten van mensen bij wie oplevering van hun huis voor onbepaalde tijd wordt uitgesteld. „Omdat kopers in de afbouwfase onevenredig worden getroffen door de stakingsacties, moeten deze projecten worden ontzien”, aldus de vereniging.
Het conflict in de bouw duurt inmiddels vijf weken. De werkgevers hebben in maart een uitnodiging gestuurd naar de vakbonden om te onderhandelen en dan eerst te spreken over een soberder reisurenvergoeding. De vakbonden willen echter zonder voorwaarden vooraf onderhandelen.