De spreidingswet voor asielzoekers is noodzakelijk, maar moet worden aangepast voordat een Kamermeerderheid daarmee instemt. De steun van de BBB is cruciaal voor een meerderheid in de Eerste Kamer. BBB-voorvrouw Caroline van der Plas heeft een flinke wensenlijst, waaronder de invoering van een asielquotum van 15.000 asielzoekers per jaar.
Dat aantal is inclusief gezinshereniging, zei Van der Plas in het debat in de Tweede Kamer over de wet. Alle vluchtelingen boven dat aantal wil de BBB afkopen. De Europese Commissie heeft deze ‘afkoopregeling’ van zo’n 20.000 euro per vluchteling opgenomen in haar plannen om op Europees niveau grip op migratie te krijgen. Dat geld gaat naar landen die extra asielzoekers opnemen.
Van der Plas wil ook dat asielzoekers op basis van het inwonertal over gemeenten worden verdeeld en komt daarvoor met een amendement. Ze wil bovendien niet dat gemeenten gedwongen worden asielzoekers op te vangen. In het wetsvoorstel worden gemeenten daartoe verplicht als ze geen of te weinig asielzoekers willen opnemen.
Een aantal fracties wilde weten wat voor BBB cruciale elementen zijn om met de wet te kunnen instemmen. Van der Plas hield de kaarten tegen de borst. Steun voor haar amendementen is een voorwaarde, maar het hangt ook af van steun voor andere amendementen die door andere partijen zijn ingediend of zijn aangekondigd, zei Van der Plas. Haar eindoordeel velt ze pas aan het eind van het debat.
Als BBB met de wet instemt, is er ook in de Eerste Kamer een meerderheid voor.
Volt wil het bonussysteem schrappen. Gemeenten die meer asielzoekers opvangen dan aan ze wordt gevraagd, krijgen daarvoor extra geld in het wetsvoorstel. Via een amendement wil Volt die bonusregeling schrappen. Ook de SP is fel tegen bonussen. Die perverse financiële prikkel leidt volgens Kamerlid Jasper van Dijk tot „koehandel met vluchtelingen.”
D66 wil dat er een einde komt aan de eisen die gemeenten nu stellen aan de doelgroepen die ze willen opvangen. Sommige gemeenten willen bijvoorbeeld alleen vrouwen en kinderen opvangen, maar geen alleenstaande mannen, zei D66-Kamerlid Anne-Marijke Podt. Als staatssecretaris Eric van der Burg (Asielzaken) niet kan garanderen dat dit nu in zijn wetsvoorstel is geregeld, gaat zij woensdag een motie indienen om dit alsnog te regelen. Die wordt in ieder geval gesteund door PvdA en GroenLinks.
Duidelijk is dat VVD, PVV, Forum voor Democratie, JA21, SGP en Groep Van Haga tegen het wetsvoorstel gaan stemmen.
