De twee autocratische leiders spreken elkaar rondom een handelsforum. Poetin en Kim ontmoetten elkaar in dezelfde plaats voor het eerst in 2019. Toen zagen velen het gesprek nog als relatief onbelangrijk, omdat destijds hard gewerkt werd aan toenadering tussen Kim enerzijds en de Amerikaanse president Donald Trump en zijn Zuid-Koreaanse ambtgenoot Moon Jae-in anderzijds.

Zeker, Moskou en Pyongyang werken economisch samen en hebben historische betrekkingen die teruggaan tot de jaren 40. Maar de belangrijkste bondgenoot van Noord-Korea bleef met afstand China – en de verwachtingen van de westerse toenaderingspogingen tot Noord-Korea waren destijds hooggespannen.

Heel anders hangt de vlag er nu bij. Sinds Rusland in februari vorig jaar Oekraïne binnenviel, hebben weinig landen deze invasie publiekelijk gesteund – al bleven genoeg naties zakendoen met het Kremlin. Noord-Korea is een van de weinige landen die de inval openlijk steunden, iets wat het land eerder al met de annexatie van de Krim deed. Daarmee is Pyongyang ineens een van de nauwste politieke bondgenoten van Moskou. Zulke vrienden kan Poetin goed gebruiken. Kim reist waarschijnlijk opnieuw in zijn gepantserde trein naar de Russische kust.

Wapenhandel

De onderhandelingen in Vladivostok zullen waarschijnlijk voor een groot deel draaien om wapenhandel. In juli ontving Noord-Korea voor het eerst sinds de coronapandemie weer buitenlandse gasten. Een van hen was de Russische minister van Defensie, Sergej Sjoigoe. Kim Jong-un leidde hem hoogstpersoonlijk over een wapenbeurs in Pyongyang. De boodschap was duidelijk: Rusland is in oorlog en Noord-Korea is bereid om militaire benodigdheden te leveren.

Noord-Korea is geen onbekende in de internationale wapenhandel. Veel landen die nergens anders kunnen aankloppen –zoals Iran, Syrië en diverse Afrikaanse naties– zijn er vaste klant. Amerikaanse inlichtingendiensten meldden eerder dit jaar dat per trein al wapens uit Noord-Korea naar Rusland zouden zijn vervoerd.

De Noord-Koreaanse krijgsmacht werd na de Tweede Wereldoorlog opgetuigd door het Rode Leger van de Sovjet-Unie, waarmee het Oost-Aziatische land de gehele verdere Koude Oorlog betrekkingen onderhield. Vanwege die geschiedenis sluiten sommige Russische en Noord-Koreaanse wapensystemen goed op elkaar aan, al is veel Noord-Koreaans materieel verouderd. Vergelijk dat eens met westerse leveringen van bijvoorbeeld de F-16, die vermoedelijk pas in 2024 kunnen worden ingezet door de Oekraïense luchtmacht.

Het is niet bekend wat Noord-Korea voornemens is om aan Rusland te leveren, maar voor de hand ligt dat het gaat om artilleriegranaten, antitankraketten en andere, kleinere projectielen. Het is niet ondenkbaar dat ook militairen naar door Rusland bezet Oekraïne zullen afreizen, al wordt niet verwacht dat zij in groten getale in de loopgraven in actie komen tegen Oekraïense militairen.

Daarnaast kan Noord-Korea ook op een andere manier de Russische oorlogsinspanning steunen. Dwangarbeiders uit het Oost-Aziatische land worden al decennia in Rusland ingezet, vaak in de bouw of houtkap. Ook door het sturen van deze spotgoedkope arbeiders kan Pyongyang het Kremlin van dienst zijn.

Verbond

Pyongyang zelf heeft ook wat te winnen bij de toenadering tot Moskou. Allereerst leveren wapenleveranties het Noord-Koreaanse regime flinke sommen geld op, iets waar in Pyongyang dringend behoefte aan is. Ook geven goede betrekkingen met een machtig land als Rusland Noord-Korea internationaal prestige. Ten slotte stellen bronnen in The New York Times dat het Kremlin Noord-Korea in ruil voor wapens mogelijk belangrijke technologie verschaft voor geavanceerde satellieten en nucleair aangedreven onderzeeërs. Dat laatste baart analisten zorgen, het zou gevaarlijk zijn als Noord-Korea zulke technologie in handen kreeg.

Hoewel Pyongyang een bedreven wapenexporteur is, moet het belang van dergelijke leveranties aan Rusland ook weer niet overdreven worden. Het totalitaire land heeft beperkte capaciteiten en de Russische krijgsmacht heeft afgelopen anderhalf jaar bewezen zelf de oorlogsinspanningen gaande te kunnen houden. In die zin zijn de door Iran geleverde Shahed-drones, waarmee het Kremlin dood en verderf zaait in Oekraïense steden, veel ernstiger.

Wel is het zorgwekkend dat autocratische landen als China, Rusland en Noord-Korea steeds meer naar elkaar toe trekken. In juli stonden de Russische minister Sjoigoe en het Chinese Politburolid Li Hongzhong tijdens een militaire parade in Pyongyang te applaudisseren en salueren voor langs rollende Noord-Koreaanse kernwapens en intercontinentale raketten. Tegen dit soort wapentuig steunden beide landen eerder nog VN-sancties.

Vermoedelijk nodigde Sjoigoe Kim uit in Rusland tijdens zijn bezoek aan Pyongyang, nadat Kim eerder had gevraagd of Poetin eens naar Noord-Korea wilde komen. Volgens Zuid-Koreaanse inlichtingendiensten stelde de Russische minister ook voor om gezamenlijke militaire oefeningen te houden met China, Rusland én Noord-Korea. Dat zou naast een unicum ook een duidelijk signaal zijn aan het Westen dat deze drie dictaturen elkaar steunen.