Paramaribo is stad met een gebroken hart geworden
Niet alleen veel Nederlandse gemeenten hebben te kampen met het verdwijnen van winkels uit het centrum. In Paramaribo heeft dat verschijnsel de ziel uit de stad gehaald, zeggen veel bewoners.
Ondernemers zien al jaren de klandizie afnemen, beklaagt een goudsmid zich. Hij heeft zijn zaak in de Maagdenstraat –een van de twee voornaamste winkelstraten in Paramaribo– maar zijn omzet is flink afgenomen in de voorbije vier jaar. „Eigenlijk werd het al iets eerder minder toen de eerste gevolgen van de economische crisis zichtbaar werden. Maar toen hadden we nog voldoende klanten.”
Begin 2020 sloeg de coronapandemie echter toe en werden lockdowns eerder regel dan uitzondering. Halverwege dat jaar trad er ook nog een nieuwe regering aan, die zware maatregelen nam in een poging de economie gezond te maken. Dat betekende vooral lastenverzwaringen doorvoeren, met als gevolg dat een aanzienlijk deel van de bevolking inmiddels onder de armoedegrens leeft.
Dit alles heeft het centrum tot een spookgebied gemaakt. Je ziet nog wel veel mensen op straat, maar dat zijn vooral ambtenaren die in een van de vele kantoorgebouwen werken. Of consumenten die gericht op een winkel afstappen om iets van hun gading te kopen en dan direct weer gaan. ”Een kiek nemen”, het voor de gezelligheid doelloos slenteren, is een luxe geworden die velen zich niet meer kunnen veroorloven. Met een inflatie die al jaren rond de 60 procent schommelt, zijn veel dingen voor de meeste Surinamers te duur. Alleen al om in de stad te komen, kost een rib uit het lijf: de prijs voor het openbaar vervoer is in de afgelopen vier jaar vertienvoudigd.
Veel winkelzaken die een vertrouwd gezicht waren in de stad hebben door al deze factoren de afgelopen jaren noodgedwongen de deuren moeten sluiten. Zoals boekhandel Vaco, waar ik vaak uren nieuwsgierig heb rondgestruind en altijd wat interessants tegenkwam. Ik vermoed dat minstens de helft van mijn –al zeg ik het zelf– imposante boekencollectie uit deze zaak aan de Domineestraat kwam, die andere voornaamste winkelstraat.
Hier was tot voor kort het roemruchte Krasnaposky Hotel gevestigd. Dat is inmiddels ook ter ziele gegaan en verkocht. Net zoals het nabijgelegen Kersten Warenhuis. Hotel en warenhuis waren ooit voortgekomen uit de commerciële tak van de nog springlevende Evangelische Broedergemeente.
Het Kersten Warenhuis is verworden tot de Times Mall, een winkelcentrum dat het zeer zwaar te verduren heeft gehad tijdens de uit de hand gelopen rellen van 17 februari van dit jaar, waarbij tal van zaken aan gort werden geslagen en geplunderd. Veel ondernemers hielden het toen voor gezien en het weinige publiek dat voordien nog kwam, durfde er niet meer te komen. Nu gaat de mall op de veiling.
„Paramaribo is verworden tot een stad met een gebroken hart”, zegt Tanja Fris, die in verschillende winkels in het centrum heeft gewerkt. Zelf werkt ze nu buiten het stadscentrum. „Daar zijn meer zaken dan in het centrum. Dus waarom nog de moeite doen om naar de stad te gaan?’’ En zo denken de meeste consumenten er ook over.