Annelore Roelofs (65) treedt vrijdag aan als nieuwe baas van de Koninklijke Marechaussee (KMar). De officiële installatie –met militaire ceremonie– staat op stapel voor 12 september.

Roelofs krijgt na haar benoeming als reservist direct de rang van luitenant-generaal. Ze volgt luitenant-generaal Hans Leijtens op die in maart is vertrokken naar Frontex, het Europese grensagentschap.

Volgens de hoogste baas van de krijgsmacht, generaal Onno Eichelsheim, is het aantreden van Roelofs „een waardevolle bijdrage” aan de legertop, zegt hij op X, het voormalige Twitter. De marechaussee maakt deel uit van de krijgsmacht.

Gepasseerd

De benoeming van Roelofs zorgt voor ophef onder militairen. De nieuwe commandant is namelijk burger –een ‘spijkerbroek’ in jargon– en géén militair. Nog wel in de hoge rang van luitenant-generaal.

En dat steekt militairen. Hoe kan een burger –zonder militaire opleiding– nu adequaat leidinggeven aan de KMar, een militaire organisatie? Bovendien moeten ‘gewone’ manschappen jarenlang hun stinkende best doen om –met de voeten in de modder– zo’n rang te bemachtigen.

Op sociale media klinkt ongezouten kritiek. „Hard gelag voor al die mensen die nu worden gepasseerd en die op vele momenten hun leven in allerlei levensgevaarlijke omstandigheden in de waagschaal hebben gelegd”, zegt Gerard550124 op X.

Hans de Vreij, een doorgewinterde Defensiewatcher, reageert ook scherp op X. „Bij Defensie kun je tegenwoordig als burger in één klap in de hoogste militaire rang, luitenant-generaal, worden benoemd. Ik dacht altijd dat dat alleen in bananenrepublieken en Rusland (minister Shoigu) gebeurde.”

Onverbloemd

Bij militaire bonden en beroepsverenigingen klinkt eveneens onverbloemde kritiek. Volgens de Marechausseevereniging Marver verdienen het korps en haar medewerkers een commandant uit eigen gelederen. „Een militair.” Marver noemt de benoeming „verre van ideaal”.

Het aantreden van Roelofs doet ook „geen recht aan alle officieren die de functie ambiëren”, zegt Marver. De huidige plaatsvervangend en waarnemend commandant, generaal Roger Costongs is volgens Marver gewoon „geschikt” voor de functie.

De benoeming is „raar”, vindt ook Rob Pulles, voorzitter van de officierenvereniging KVMO. „Iemand zonder militaire ervaring wordt op een vreemde manier militair gemaakt en benoemd tot baas van een militaire organisatie. Ik vind dat niet kunnen.”

Pulles wijst erop Roelofs in dienst treedt bij een professionele militaire organisatie, met mensen die hun leven in de waagschaal hebben gesteld. „We hebben het hier met alle respect niet over padvinders.”

Beste kandidaat

Roelofs, voormalig korpschef van de politie Noord- en Oost-Gelderland, beschikt over „ruime ervaring” in bestuurlijke functies met raakvlakken aan de marechaussee, zegt Defensie in een persbericht. Verder was ze werkzaam in de directie bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst, de Dienst Justitiële Inrichtingen en het Instituut voor Brandweer en Rampenbestrijding.

Defensie wil niet inhoudelijk reageren op de benoeming en de ophef. „Zij is de best beschikbare kandidaat”, zegt woordvoerder Klaas Meijer. „De procedures zijn zorgvuldig doorlopen.” Roelofs zal een verkorte militaire opleiding volgen, toegespitst op haar functie, meldt Meijer.

Constructief

Marver wil benoemingen van burgers in de functie van commandant in de toekomst voorkomen. Toch blijft de marechausseevereniging constructief. „We zullen mevrouw Roelofs met een open blik en zonder vooroordelen tegemoet treden.”

Ook Pulles van de KVMO geeft Roelofs het voordeel van de twijfel. „Niemand kent haar. Maar misschien wordt ze de beste commandant die de marechaussee ooit heeft gehad. Dan zal ik dat ruiterlijk toegeven.”