Maassluis krijgt Erfgoedcentrum Abraham Kuyper: „We willen zijn gedachtegoed levend houden”
Het gedachtegoed van Abraham Kuyper (1837-1920) levend houden. Dat is het doel van het Erfgoedcentrum dat komende maand in Maassluis, de geboorteplaats van de bekende predikant, politicus en journalist, de deuren opent.
In de Groote Kerk in het Zuid-Hollandse Maassluis had maandag de oprichting plaats van Stichting Erfgoedcentrum Abraham Kuyper. Voorzitter is voormalig CDA-minister Gerda Verburg. Ook dr. George Harinck, rector van de Theologische Universiteit Kampen | Utrecht, maakt deel uit van het bestuur.
Hoe is het idee voor dit Erfgoedcentrum ontstaan?
Harinck: „Bij mensen uit de traditie van Kuyper leefde al langer de wens om een fysieke plek te creëren die hem in ere houdt. In het partijbureau van het CDA in Den Haag heb je een Abraham Kuyper-kamer, maar men wilde meer. Uiteindelijk zagen mensen uit het Westland een mooi zeventiende-eeuws pand in het centrum van Kuypers geboorteplaats Maassluis, waar ook een standbeeld van hem staat.
Als stichting kunnen we dat pand, vlakbij de Groote Kerk, huren. Binnenkort trekken we erin. We gaan onder meer debatavonden en cursussen organiseren. En er komt een bibliotheek.”
Welke invloed van Kuyper ziet u anno 2023 in kerkelijk Nederland?
„Bijna alle kerken zijn tegenwoordig, zoals Kuyper voorstond, vrije kerken, zonder een band met de overheid zoals de Hervormde Kerk die vroeger had. Zijn theologische gedachtegoed herken ik nog steeds in met name de Nederlandse Gereformeerde Kerken en een deel van de Christelijke Gereformeerde Kerken, maar ook wel in de Protestantse Kerk en bij de Gereformeerde Bond.
Kuyper maakte graag onderscheidingen, onder meer tussen kerken. Dat zie je bij degenen die uit zijn traditie zijn voortgekomen veel minder. Zij zoeken nu veel meer naar samenwerking. Het feit dat de belangstelling voor Kuyper in het buitenland groter is dan in Nederland hangt daar misschien wel mee samen. Nederlanders koppelen hem sterk aan de verzuiling, waar velen nu juist vanaf willen.”
In hoeverre leeft de persoon van Kuyper onder zijn geestelijke nazaten in Nederland?
„Hij speelt nog steeds een rol in discussies, bijvoorbeeld met bevindelijk gereformeerden. Dan gaat het om zijn visie op verbond, doop en wedergeboorte, maar ook bijvoorbeeld om zijn openheid naar de cultuur. Een van de eerste cursussen die we als stichting volgend jaar organiseren, gaat over het theologische gedachtegoed van Kuyper en de vraag of en hoe dat vandaag nog relevant is.
Aan de Theologische Universiteit Kampen | Utrecht zijn nog steeds promovendi die studie maken van onder anderen Kuyper en Bavinck. Intussen gaat er op de wetenschappelijke instituten van het CDA en de ChristenUnie waarschijnlijk bijna geen dag voorbij zonder dat de naam van Kuyper wordt genoemd. Maar als stichting vinden we dat er nog wel wat meer aandacht mag zijn voor wat hij voor Nederland heeft mogen betekenen.”
Op welke doelgroep richt het centrum zich vooral?
„Natuurlijk willen we er graag jongeren bij betrekken. Daar gaan we ons best voor doen, met onder meer een website, nieuwsbrief en debatavonden. Verder richten we ons op iedereen die verdieping zoekt in het denken over politiek, kerk en theologie. Zo hebben we de jaarlijkse Kleine Luydenlezing in het leven geroepen. Op 30 oktober zal demissionair minister van Binnenlandse Zaken Hanke Bruins Slot deze in het Erfgoedcentrum als eerste houden. We willen elk jaar een bekende Nederlander vragen hoe hij zich tot de traditie van Kuyper verhoudt en hoe hij deze kan verbinden met de actualiteit.”
Wat spreekt u persoonlijk vooral aan in het gedachtegoed van Kuyper?
„Kuyper was sterk gericht op de vrijheid in onze samenleving. Hij bepleitte vrijheid voor christenen om te geloven, maar wilde diezelfde vrijheid ook voor mensen met een socialistische of liberale overtuiging. Behalve het opkomen voor een pluriforme samenleving spreekt zijn voorliefde voor het debat me aan. We kunnen met elkaar van mening verschillen, maar laten we daar dan openlijk over discussiëren. Daaraan wil ook het Erfgoedcentrum bijdragen.”
