De blauwalgbacterie vormt in opwarmend water een blauwgroene laag. In die laag ontstaan giftige stoffen, waar mensen en dieren erg ziek van kunnen worden. Milde klachten zijn huid- en oogirritaties, maar leverschade, ademhalingsproblemen en zelfs verlammingsverschijnselen komen ook voor.

Blauwalg zit van nature in waterbodems. Overlast ontstaat als de alg gaat bloeien en een drijflaag vormt. Door klimaatverandering komen blauwalglagen steeds vaker voor. Regenbuien zorgen ervoor dat er veel voedingsstoffen zoals dierenpoep in open water spoelen en het water warmt sneller op door hogere temperaturen. Het probleem speelt in heel Europa volgens de waterbeheerders en de Wageningen Universiteit, die ook al meer dan eens onderzoek naar het blauwalgprobleem heeft gedaan.

HDSR heeft net een proef van zes weken met de zogenoemde WaterQi achter de rug in een deel van de Veldhuizerplas in de wijk Leidsche Rijn in Utrecht. De WaterQi is een apparaat dat zeer fijne luchtbelletjes in het water blaast en zo de zuurstofconcentratie in het water verhoogt. Onderzoek bij kennisinstituut Deltares wees uit dat de WaterQi effectief zou kunnen zijn tegen verschillende vormen van watervervuiling. In de Veldhuizerplas is de blauwalg na zes weken verdwenen, aldus HDSR. Nu moet blijken of dat ook zo blijft zonder de WaterQi.

Ook bij het hoogheemraadschap van Delfland loopt een experiment met de WaterQi. Het hoogheemraadschap van Rijnland voegt waterstofperoxide toe aan water met een blauwalglaag en experimenteert ook met ultrasoon geluid. Waterschap Noorderzijlvest heeft in enkele meren die het meeste last hebben van blauwalg sensors geplaatst. Bij Almere is al eens geëxperimenteerd met een bellenscherm in het water tegen blauwalg.

De provincies houden de kwaliteit van het open zwemwater in Nederland in de gaten. Het beste advies blijft vooralsnog, zeggen zij, om water met een blauwalglaag te mijden, ook als er geen absoluut verbod geldt. Op zwemwater.nl is goedgekeurd open zwemwater te vinden.