Rechtbank Montana geeft jongeren gelijk in klimaatproces VS
Een rechtbank in Montana heeft maandag in een baanbrekend klimaatproces in het voordeel geoordeeld van een groep jongeren. Zij hadden de westelijke Amerikaanse staat ervan beschuldigd hun rechten op een schoon milieu te schenden.
De rechter oordeelde dat een staatswet die agentschappen verbiedt om rekening te houden met de gevolgen van broeikasgassen bij het afgeven van vergunningen voor de ontwikkeling van fossiele brandstoffen, ongrondwettelijk is. „Eisers hebben een fundamenteel grondwettelijk recht op een schone en gezonde omgeving”, schreef ze onder meer in haar meer dan honderd pagina’s tellende uitspraak. Het klimaat noemde ze een „essentieel onderdeel van het milieu”.
De uitspraak kan het ontginnen of verbranden van fossiele brandstoffen in de staat niet voorkomen, maar maakt wel een recent aangenomen staatswet ongedaan die overheidsinstanties verbiedt om bij het toestaan van projecten voor fossiele brandstoffen rekening te houden met vervuiling door de opwarming van de planeet.
De zaak, Held versus Montana, aangespannen door jonge mensen van 5 tot 22 jaar, werd op de voet gevolgd omdat vergelijkbare rechtszaken in het hele land zijn aangespannen. De zaak was de eerste waarbij sprake was van een grondwettelijke claim tegen een staat. Ook was de zaak bijzonder omdat klimaatexperts als getuigen werden opgevoerd.
De zaak draaide om deze bepaling in de grondwet van Montana: „De staat (…) zal een schoon en gezond milieu in Montana behouden en verbeteren voor huidige en toekomstige generaties.” Volgens de jongeren hebben zij schade geleden door de „gevaarlijke gevolgen van fossiele brandstoffen en de klimaatcrisis”, waarvoor kinderen „bij uitstek kwetsbaar” zijn.