Europeaan rookt minder
De totale sigarettenconsumptie in Europa daalde in 2022 verder. Het gebruik van illegale sigaretten groeide echter, net als voorgaande jaren.
Dat blijkt uit onderzoek van accountants- en adviesorganisatie KPMG. De verboden tabakshandel binnen Europa is toegenomen nadat de coronabeperkingen werden versoepeld.
Jaarlijks doet KPMG onderzoek naar lege sigarettenpakjes, onder meer om de omvang van de illegale handel te schatten. Daaruit bleek dat 1,2 miljard van de 11 miljard sigaretten die mensen vorig jaar in Nederland rookten, in het buitenland of in het illegale circuit waren gekocht.
De daling van geconsumeerde sigaretten in Europa met 0,3 procent (1,4 miljard sigaretten) is grotendeels veroorzaakt doordat het legale gebruik met 1,3 procent daalde. Grensverkeer en illegale handel remden de vermindering af.
De legale invoer van sigaretten uit het buitenland naar Nederland is in 2022 toegenomen van 760 miljoen in 2021 naar 940 miljoen exemplaren in 2022. De meeste buitenlandse sigaretten die in Nederland gerookt worden, komen uit België, Duitsland, Polen en Bulgarije.
De import van namaaksigaretten, de productie van bekende merken in illegale sigarettenfabrieken, nam met 6,2 procent toe. Als al deze illegale sigaretten legaal waren gekocht in de landen waar ze werden geconsumeerd, zouden landen in de Europese Unie volgens KPMG daar zo’n 11,3 miljard euro extra aan belastingen hebben kunnen verdienen.
Jan Hein Sträter, voorzitter van de Vereniging Nederlandse Sigaretten- en Kerftabakfabrikanten (VSK), spreekt van een trend. Hij denkt dat de schatting van KPMG dat 11,2 procent van de sigaretten illegaal of in het buitenland is gekocht, optimistisch is. „De meeste onderzoeken laten hogere cijfers zien dan het KPMG-rapport. Wij schatten dat gemiddeld ruim 20 procent van alle sigaretten niet legaal dan wel niet in Nederland gekocht is. Over al die sigaretten is dus in Nederland geen cent accijns betaald.”
Sträter verwacht dat de legale en illegale invoer van sigaretten zal blijven stijgen zolang de overheid de accijns verhoogt. „De effecten daarvan zullen we in de komende jaren gaan merken. Ik ben benieuwd wat volgende onderzoeken uitwijzen.”
In andere landen met dure sigaretten is ook veel illegale en legale invoer uit het buitenland. Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Ierland spannen de kroon met percentages boven de 20 procent.