Sinds Rusland bijna anderhalf jaar geleden Oekraïne binnenviel en grote delen van het land bezette hebben de EU en haar medestanders ongekende strafmaatregelen genomen. Zo zucht de Russische economie onder zware handelssancties en kunnen veel leden van de bestuurlijke en militaire elite niet meer naar het Westen reizen of bij hun daar ondergebracht vermogen. Die laatste, gerichte straffen worden nu tot half maart verlengd. Een soortgelijk besluit over de economische sancties viel vorige week al.

De aanvankelijke eensgezindheid van de EU-landen taant wel sinds de sancties ook in eigen gelederen steeds meer pijn doen. Een lidstaat als Hongarije probeert ze keer op keer te vertragen of af te zwakken en gebruikt zijn hindermacht volgens andere landen als chantagemiddel. Daarom zit een langere verlenging van de sancties dan de zes maanden die de EU nu overeen is gekomen er ook niet in, zeggen EU-diplomaten. Drie namen verdwijnen van de sanctielijst, omdat daarvoor bij nader inzien te weinig reden was.

Ook Belarus heeft al te maken met zware Europese strafmaatregelen. Wegens de rigoureuze onderdrukking van iedere oppositie, maar ook wegens de vrije doortocht en andere hulp die het land aan de Russische invasietroepen verleent. De EU bevriest volgens ingewijden de tegoeden van nog eens drie Belarussische organisaties en 38 Belarussen en verbiedt Europeanen om verder zaken met hen te doen. De gestraften mogen de unie ook niet meer in. Één persoon is op aandringen van opnieuw Hongarije voorlopig aan sancties ontkomen.

De EU-landen konden het maandenlang niet eens worden over nieuwe sancties voor Belarus. Ze wilden tegelijkertijd de export van een belangrijk kunstmestingrediënt versoepelen, maar daar wilde Litouwen niet aan. Dat land is één van de grootste pleitbezorgers van een harde aanpak van Rusland en Belarus. De kwestie moet nu later afzonderlijk worden opgelost.