Omstreden boeken vormen een spiegel voor onze tijd

Diezelfde vraag had ik, met terugwerkende kracht, graag willen stellen aan sommige mensen die ik tegenover me heb gehad tijdens mijn journalistieke carrière. Toen al probeerde ik ontregelende vragen te bedenken, of in elk geval een onderwerp te berde te brengen dat niet allang was uitgekauwd. Zo vroeg ik mannelijke interviewkandidaten vaak wanneer ze voor het laatst iets ‘typisch mannelijks’ hadden gedaan. Op dezelfde wijze kan de vraag naar het meest omstreden boek in iemands collectie op twee manieren leiden tot nieuwe inzichten: het antwoord zegt iets over de eigenaar van de boekenkast, maar net zo goed over de maatschappij waarin deze zich beweegt en de tijd waarin hij leeft. Wat als omstreden wordt aangemerkt, is subjectief en hangt af van heersende opvattingen, maatschappelijke ontwikkelingen en de publieke opinie. ![19501425.JPG](https://erdee-prod-bucket-s3-001.ams3.digitaloceanspaces.com/19501425_262cc80450.JPG =375)---Boekenkasten kunnen omstreden boeken bevatten. beeld EPA, Ronald Wittek--- Over de vraag naar het meest omstreden boek in mijn eigen collectie hoefde ik niet lang na te denken. Die uitgave is al berucht sinds hij is verschenen. Hij kwam in mijn bezit via een goede kennis, die aan het opruimen was en terecht meende dat ik als politicoloog wel geïnteresseerd zou zijn in een uitgave van “Mein Kampf” van Adolf Hitler uit 1939. Eerlijk gezegd heb ik het vervolgens in de kast gezet, met niet meer dan het vage voornemen om er ooit eens aan te beginnen, vooral om te zien of men bij de verschijning in 1925 al had kunnen voorzien welke rampspoed de schrijver over Europa zou brengen. Meteen in de eerste alinea spreekt Hitler over de hereniging van Oostenrijk en Duitsland, dus de Anschluss in 1938 kwam niet als een verrassing. :::inline_tag 1::: Tot mijn eigen verbazing bleek ik zoveel boeken in mijn collectie te hebben die je anno nu als omstreden zou kunnen aanmerken, dat ik serieus overweeg er een aparte plank voor te reserveren. Daarop komt in elk geval “Irreversible Damage” van Abigail Shrier te staan, waarin zij vraagtekens plaatst bij de heersende genderideologie en probeert te verklaren waarom daaraan juist zoveel jonge vrouwen ten prooi vallen. Een ander boek dat anno nu wat gevoelig ligt, is het in 2018 verschenen “The Diversity Delusion” van Heather Mac Donald, waarin zij haar pijlen richt op de Amerikaanse universiteiten, waar tegenspraak automatisch wordt aangeduid als haatzaaien. Er wordt daar zo krampachtig omgegaan met wat te maken heeft met huidskleur en seksuele identiteit dat het ten koste gaat van de academische vrijheid. Overige kandidaten zijn de werken van Jordan Peterson en Douglas Murray, en niet te vergeten die van de Nederlandse geoloog Salomon Kroonenberg, die de huidige opwarming van de aarde in historisch perspectief plaatst. In feite geldt alle informatie die ook maar enigszins afwijkt van de heersende opvattingen over klimaat, abortus, racisme en feminisme, of daar kritische kanttekeningen bij plaatst, als omstreden. Mijn collectie is uitermate divers en omvat ook werk van Naomi Klein en Asha ten Broeke, maar op het plankje met ‘foute’ boeken staan straks werken van louter conservatieve denkers. _De auteur is publicist. Reageren? hormann@refdag.nl._

Omstreden boeken vormen een spiegel voor onze tijd

Economie | Column Gerhard Hormann

RD.nl in uw mailbox?