De Afrikaanse Unie, die in Darfur toezicht houdt op een staakt-het-vuren dat rebellen en leger in november overeenkwamen, liet weten de zaak te onderzoeken.

De leider van de Zuid-Sudanese rebellen, John Garang, is na een recent vredesakkoord zaterdag naar de nieuwe hoofdstad van het zuiden, Rumbek, teruggekeerd. Aanhangers zongen en dansten om de aankomst van de leider van het Sudanese Volksbevrijdingsfront (SPLA) te vieren. Rumbek is met het akkoord de voorlopige hoofdstad van Zuid-Sudan geworden.

De plaats ligt 1000 kilometer ten zuidwesten van de Sudanese hoofdstad Khartoem en min of meer centraal in het zwart-Afrikaanse zuiden van het land, waarvan Garangs SPLA grote delen domineert.

Garang arriveerde samen met de speciale VN-gezant Pronk vanuit Kenia, waar hij eerder deze maand het vredesakkoord met de Sudanese regering tekende.

Garang vraagt in Rumbek zijn partijgenoten uit de SPLA en de aanverwante beweging, de SPLM, het akkoord te ratificeren. Hij verwachtte zaterdag dat dit binnen 48 uur gebeurt. Dan moet Garang in Rumbek een voorlopige regering van het olierijke zuiden installeren. Garang zelf wordt vice-president van Sudan.

Zaterdag verklaarde VN-gezant Pronk tijdens een bezoek aan Sudan dat de zwarte bevolking van Darfur ondanks toezeggingen van de Sudanese regering nog altijd worden belaagd door Arabische milities die aan de kant van de regering staan. Volgens de Nederlandse ex-minister is het geweld wel verminderd de afgelopen maanden, maar is van een aanvaardbare situatie nog steeds geen sprake.

Pronk rapporteert binnenkort aan de VN-Veiligheidsraad over de situatie in Darfur. Op basis van de bevindingen van Pronk wordt mogelijk besloten tot een internationaal ingrijpen om een einde te maken aan de burgeroorlog in Darfur, waar zeker 70.000 mensen zijn gedood en ongeveer 2 miljoen mensen op de vlucht zijn geslagen. In april en november zijn deelakkoorden gesloten om tot een bestand te komen, maar in de praktijk gaat het geweld gewoon door, stelt Pronk.

De VN-gezant is momenteel in Zuid-Sudan voor de oplossing van een ander conflict en het implementeren van een vredesakkoord waarmee een einde moet komen aan tientallen jaren van geweld tussen rebellen en het regeringsleger. Het is de bedoeling dat een troepenmacht van de VN en de Afrikaanse Unie de komende maanden in Zuid-Sudan de vrede gaat bewaren. Het vredesakkoord voorziet in een gezamenlijk bestuur over de zuidelijke regio’s voor de komende zes jaar, gevolgd door een referendum over onafhankelijkheid.

In april wordt in de Noorse hoofdstad Oslo een internationale donorconferentie voor Sudan gehouden. Volgens Pronk zal de bereidheid van de internationale gemeenschap om het land financieel te ondersteunen grotendeels afhangen van de loop van het conflict in Darfur. Als er de komende maanden geen vorderingen worden geboekt bij het verminderen van het geweld daar zal ook de steun voor de wederopbouw van Zuid-Sudan uitblijven, waarschuwde Pronk.