De wapenstilstand die donderdag inging, was binnen de kortste keren weer geschonden. Wat gaat er mis?

„De ene wapenstilstand na de andere die onder internationale druk tot stand komt, werkt niet. Er is volgens mij een steviger aanpak nodig, met onder meer garanties dat de verschillende partijen de wapenstilstand niet gebruiken om bijvoorbeeld groepen te hergroeperen. Daarnaast moeten er meer groepen betrokken worden bij de besprekingen, zoals vertegenwoordigers van vakbonden en politieke partijen. De burgers hebben nu geen stem.”

In hoeverre hebben de beide kemphanen, generaal Abdelfattah al-Burhan en Mohamed Hamdan Dagalo (‘Hemedti’) hun troepen volledig onder controle?

„Ze hebben die niet volledig onder controle, wat onder meer bleek uit plunderingen door bepaalde eenheden binnen de RSF (Rapid Support Forces, MW) van Hemedti. Dat is een punt van zorg. Toch denk ik dat Burhan en Hemedti genoeg macht hebben hun troepen tot de orde te roepen, als ze dat maar echt willen.”

Burhan en Hemedti staan nu tegenover elkaar, maar zij vertegenwoordigen slechts twee kampen in het gefragmenteerde Sudan. Biedt overeenstemming tussen beiden wel de oplossing?

„Geen enkel akkoord waarin de generaals de macht behouden om zelf de regels te bepalen zal duurzame vrede of democratie brengen. Het was eveneens een fout in de vredesonderhandelingen van 2020 dat het gewelddadige ondernemers aan de macht hielp en burgerpartijen aan de kant zette.”

De vorige president, Omar al-Bashir, verbrokkelde het nationale leger zodat geen factie sterk genoeg zou zijn hem van de troon te stoten. Heeft u goede hoop dat het lukt een sterk nationaal leger op te bouwen?

„De integratie van allerlei strijdgroepen in een nationaal leger zal een kwestie zijn van lange adem. Het gaat in ieder geval niet lukken onder druk en stomend water. Alleen al de RSF bestaat uit 100.000 man: het is logisch dat het tijd kost hen onderdeel te maken van het nationale leger. De instandhouding van een parallel leger is echter geen duurzaam alternatief.”

Naast Khartoem is de westelijke regio Darfur een belangrijk strijdtoneel. Hoe valt te voorkomen dat er een oorlog in die hele regio uitbreekt?

„Ik vind het bemoedigend dat er op lokaal niveau op diverse plekken een staakt-het-vuren is bereikt tussen het kamp van Burhan en het kamp van Hemedti. Die bestanden houden het in de praktijk bovendien.

In West-Darfur als geheel zal het echter lastiger zijn om vrede te bereiken – in feite bestaat er daar een machtsvacuüm. De belangrijkste strijd vindt volgens mij echter plaats in en rond Khartoem. Wat aan beide kanten eerst nodig is, is het besef dat ze niet langer profiteren van verdere strijd. Pas dan gaan ze diplomatieke bemiddelingspogingen serieus nemen.”