Gelderland formeert over rechts
In Gelderland praten BBB, VVD, CDA, SGP en ChristenUnie verder over een coalitie. Volgens verkenner Ank Bijleveld is formeren met de vijf partijen de enige manier om tot een meerderheidscoalitie te komen.
Dat zei Bijleveld dinsdag bij de presentatie van haar advies in de Staten. De vijf partijen bezetten samen 30 van de 55 zetels in Provinciale Staten. Bijleveld gaat ook de formatiegesprekken leiden.
De eerste verkenner, Gert Jan van Noort, kwam er na zijn serie gesprekken met de partijen niet uit. Hij adviseerde een nieuwe verkenningsronde met een tweede verkenner. Van Noort raadde BBB, VVD en CDA aan dat ze verder zouden praten met JA21, PvdA, SGP en ChristenUnie. Die uitkomst leverde bij veel fracties chagrijn op omdat daarmee een soort rangschikking werd gemaakt.
Een coalitie met de PvdA was volgens Bijleveld alleen mogelijk als GroenLinks ook mee zou doen, aangezien deze partijen samen willen optrekken. Daarmee viel de PvdA af, omdat BBB moeite heeft met GroenLinks.
Maar volgens PvdA-fractievoorzitter Kerris is het onduidelijk op welke inhoudelijke grond zijn partij buiten de boot is gevallen. „In de gespreksverslagen komt dit helemaal niet aan bod”, zei hij dinsdag.
Wat voor BBB kennelijk ook meespeelt, is de grootte van de coalitie. BBB-voorman Rik Loeters zei dinsdag tegen De Stentor dat het de bedoeling was om bij vijf partijen uit te komen. Het college van Gedeputeerde Staten bestaat nu uit zes gedeputeerden. De BBB zou met een coalitie van vijf partijen twee bewindspersonen mogen leveren omdat deze de grootste is.
Hoofdlijnen
Ook JA21 bleek geen voorkeurspartner. Volgens JA21-fractievoorzitter Elrie Bakker-Derks heeft dit te maken met de VVD. „Die wilde ons er niet bij hebben”, zei ze dinsdag desgevraagd.
De vijf mogelijke coalitiepartners hebben al met elkaar gesproken over samenwerking, zei Bijleveld dinsdagavond. Ze zijn bereid om inhoudelijk en diepgaand verder te praten over een coalitie. Belangrijk punt daarbij is dat het coalitieakkoord op hoofdlijnen vastgesteld zou moeten worden, zodat er later ruimte is voor een nadere invulling. De fracties gaan na volgende week inhoudelijk verder praten.
Noord-Brabant
Ook in Noord-Brabant startte de formatie dinsdag. Formateur Pieter Verhoeve zei dat dinsdag op Twitter. De burgemeester van Gouda noemt de sfeer van de gesprekken met de vier beoogde coalitiepartners BBB, VVD, PvdA en GroenLinks „prima, onderhoudend en scherp”. Dat laatste mag, aldus Verhoeve, want er zijn nu eenmaal verschillen.
Ook in Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht praten GroenLinks en PvdA met BBB, in tegenstelling tot Gelderland.