Op 1 november moet de gasopslag in de EU-landen tot minstens 90 procent van de capaciteit zijn gevuld, is eerder al afgesproken. Maandag was volgens cijfers van de commissie gemiddeld 57 procent gevuld. Vorig jaar was dat rond deze tijd nog niet de helft daarvan.

Net als bij de gezamenlijke inkoop van coronavaccins kan de EU met de bundeling van de gasbehoefte haar collectieve marktmacht gebruiken om betere prijzen te bedingen bij internationale leveranciers, is de gedachte. Anders dan bij de vaccins is de commissie echter niet betrokken bij de onderhandelingen over de contractuele voorwaarden voor de aankoop en levering van het gas. Dat heeft te maken met de gevoelige bedrijfsinformatie van de betrokken bedrijven.

De deelnemende bedrijven zullen zelf gaan onderhandelen met internationale gasleveranciers die bieden op de collectieve Europese vraag. De eerste koopovereenkomsten worden voor de zomer verwacht, aldus het dagelijks EU-bestuur. Al 67 bedrijven hebben zich gemeld voor de gezamenlijke inkoop en elf daarvan zeggen volgens de commissie bereid te zijn op te treden als centrale inkoper of agent namens andere bedrijven.

De gezamenlijke inkoop is ingegeven door de torenhoge gasprijzen van afgelopen jaar. Omdat de EU afscheid wil nemen van haar belangrijkste gasleverancier, Rusland, zoekt zij naarstig naar betaalbare alternatieven.

Het zogenoemde AggregateEU-mechanisme staat open voor alle 27 EU-landen plus energiebedrijven in Albanië, Bosnië-Herzegovina, Georgië, Kosovo, Moldavië, Montenegro, Noord-Macedonië, Servië en Oekraïne.