Expert wil een acuut noodplan voor jeugdzorg en jeugdbescherming
In de jeugdzorg en jeugdbescherming is per direct een noodplan nodig, vindt hoogleraar Mariëlle Bruning van de Universiteit Leiden. „Op dit moment voldoet Nederland niet aan de rechten die kinderen in nood hebben”, benadrukt de expert op het gebied van jeugdrecht. Donderdagavond debatteert de Tweede Kamer over het jeugdbeleid.
„Telkens krijgen we opnieuw de bevestiging dat kwetsbare kinderen in Nederland onvoldoende beschermd worden”, zegt Bruning. Ze verwijst bijvoorbeeld naar de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd en de Inspectie Justitie en Veiligheid, die in 2019 al aan de bel trokken. De situatie in de jeugdbescherming is onacceptabel, schreven de inspecties destijds. „De overheid neemt onvoldoende haar verantwoordelijkheid” om deze kwetsbare kinderen te beschermen.
Een week geleden oordeelde de Algemene Rekenkamer dat er nog steeds geen zicht is op structurele verbetering. „Het verbaast me niet. Maar ik maak me wel hele grote zorgen”, zegt Bruning. „Er moet meer gebeuren dan alleen bezuinigingen in de jeugdzorg tijdelijk stilzetten.” Afgelopen dinsdag kwam naar voren dat het kabinet en gemeenten het na lang onderhandelen eens zijn geworden over geldafspraken. De komende drie jaar moet ruim 1,1 miljoen euro worden bezuinigd, maar 285 miljoen euro minder dan het kabinet aanvankelijk wilde.
Staatssecretaris Maarten van Ooijen (Jeugdzorg) vindt dat gemeenten met de afspraken zo goed mogelijk in staat worden gesteld om ingewikkelde maatschappelijke omstandigheden in de jeugdzorg te verbeteren, nu er minder bezuinigd wordt in 2024 en 2025 dan eerder gepland. Bruning betwijfelt dat. „Met de bezuinigingen lijkt het me heel lastig om de jeugdzorg te verbeteren.”
Ze vindt dat de rijksoverheid veel meer moet doen. „Begin bijvoorbeeld met bouwen aan de jeugdbescherming”, zegt Bruning. „Als een rechter op dit moment een maatregel voor jeugdbescherming oplegt, loopt dat vaak mis. Met te weinig jeugdbeschermers, psychologen, behandelaars en geschikte plekken voor kinderen die niet meer thuis kunnen wonen, kan de zorg onvoldoende gerealiseerd worden.”
Ook benadrukt ze dat kinderen en jongeren met complexe zorg en meerdere problemen zo snel mogelijk geholpen moeten worden. „Dat kunnen we niet alleen bij de gemeenten laten liggen. De rijksoverheid moet hier een grote slag in maken.”