Veel Bijbelse plaatsen liggen in Palestijns gebied. De bekendste is Bethlehem. Maar ook plaatsen als Bethanië, Jericho en Sichem liggen er. Het Palestijns Bijbelgenootschap noemt het Palestijnse land ”het vijfde Evangelie”. „Het land waar we wonen, is al vanaf het eerste Pinksterfeest een getuige van het Evangelie”, zegt directeur Nashat Filmon. „We moeten dat koesteren en uitdragen. Laten we er alles aan doen om de aanwezigheid van christenen in dit gebied niet na 2000 jaar verloren te laten gaan.”

Te gast

Ik ben een aantal dagen te gast bij het Palestijns Bijbelgenootschap om kennis te maken met het land, met de situatie waarin de mensen moeten leven, en met het werk van het Bijbelgenootschap.

Vanuit Jeruzalem rijd je een flinke tijd langs een metershoge muur met prikkeldraad en camera’s; daarmee beschermt Israël zich tegen Palestijnse aanvallen. Je moet een checkpoint van het Israëlische leger passeren om de Westelijke Jordaanoever binnen te kunnen gaan. Wat je ook vindt van de buitengewoon gecompliceerde Israëlisch-Palestijnse kwestie, in de Palestijnse gebieden word je non-stop geconfronteerd met de Israëlische overmacht.

Palestijnen moeten bijvoorbeeld drie uur of langer in de file staan voor hun checkpoint, terwijl de kolonisten uit de Joodse nederzettingen in Palestijns gebied in drie minuten door hun checkpoint heen zijn. Het drinkwaterbeheer in Palestijns gebied is in Israëlische handen. De Palestijnse steden krijgen één à twee dagen per week water, terwijl de nederzettingen altijd water hebben. Dat leidt tot grote frustratie; je kunt nauwelijks een gewoon leven leiden in Palestijns gebied, terwijl dat is wat veruit de meeste mensen het liefste zouden willen.

Uitstroom

Dit is de context waarin het Palestijns Bijbelgenootschap dagelijks zijn werk doet. Wij zijn op bezoek op de Westelijke Jordaanoever. Er wonen zo’n 2,5 tot 3 miljoen Palestijnen. Het aantal christenen neemt er sterk af: van 8 procent in 1946 naar minder dan 1 procent nu. En de uitstroom gaat door: per jaar verlaten zo’n duizend christenen het land. Christenen zitten op twee manieren klem: als Palestijnen in het Israël-Palestinaconflict én als hele kleine minderheid binnen een islamitische meerderheid.

Het Palestijns Bijbelgenootschap werkt samen met alle kerken: orthodox, rooms-katholiek, protestants en evangelisch, om de christelijke presentie in het land vorm te blijven geven. Ter ondersteuning en versterking van de christenen zelf, maar ook om de christelijke boodschap van hoop en vrede uit te stralen richting de hele gemeenschap.

Moslims

Het Bijbelgenootschap organiseert bijvoorbeeld activiteiten voor kinderen en jongeren uit de kerken, maar regelmatig haken op eigen initiatief ook moslims aan.

Mooi vond ik het om te horen hoe programma’s gekoppeld worden aan bijzondere plaatsen. In Nablus bezochten we bijvoorbeeld de ”bron van Jakob”, waar Jezus volgens Johannes 4 sprak met een Samaritaanse vrouw. Al in de vierde eeuw na Christus kwamen hier pelgrims. Het Bijbelgenootschap benadrukt dat die plek ons eraan herinnert hoeveel zorg Jezus ook voor vrouwen had, iets wat in zijn tijd zeker niet gewoon was. Het land wordt zo het startpunt voor een programma voor vrouwen, over bijzondere vrouwen in de Bijbel als Ruth en Maria.

Donker

Nashat Filmon vat het zo samen: „We hebben ongelooflijk veel uitdagingen hier. Het leven is echt heel moeilijk voor de Palestijnen. Wij als Bijbelgenootschap willen daarom juist de mensen dienen: de christenen, maar ook de gemeenschap als geheel. Wij willen helpen om het licht van Christus te laten schijnen: een helder licht op de meest donkere plaatsen.”

Rieuwerd Buitenwerf is directeur van het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.