Met het fonds van oorspronkelijk 5,7 miljard euro, de zogeheten Europese vredesfaciliteit, moest de EU eigenlijk zeven jaar (tot 2027) kunnen doen. Maar sinds de Russische inval in Oekraïne is er al 3,6 miljard uit geput om wapens naar dat land te sturen. Een eind aan de oorlog is niet in zicht en Oekraïne zal nog veel meer nodig hebben, klinkt het alom, terwijl de EU ook andere landen wil helpen met bijvoorbeeld de strijd tegen jihadisten. De EU-landen stortten eind vorig jaar 2 miljard bij, maar dat gaat waarschijnlijk meteen op aan de aanschaf van munitie waar Oekraïne om zit te springen.

Het fonds is „het slachtoffer van zijn eigen succes”, zegt een hoge EU-diplomaat. De buitenlanddienst van de EU vindt dat daarom de tijd rijp is voor een extra inspanning. Borrell zei eerder al dat de EU-leiders, die over twee weken weer een top hebben belegd, zich erover moeten buigen.

Nederland liet eerder doorschemeren het inleggen van extra geld te steunen. Het zou met de geopperde verhoging in totaal ongeveer 200 miljoen euro extra moeten bijdragen.

De EU levert Oekraïne zelf geen wapens en andere benodigdheden voor de strijd, maar vergoedt de uitgaven van de lidstaten. Die kunnen na wapenleveringen de kosten die ze hebben gemaakt bij de ‘vredesfaciliteit’ declareren.

De oorlog in Oekraïne is uitgemond in een slijtageslag en het land dreigt die te verliezen als zijn bondgenoten niet snel meer munitie sturen, vooral artilleriegranaten voor bijvoorbeeld de Nederlandse en Duitse pantserhouwitsers. De EU-landen denken erover 1 miljard uit het fonds vrij te maken voor lidstaten die Oekraïne nog wat van die granaten uit hun arsenalen kunnen leveren. Omdat ze ongeveer de helft vergoed krijgen zou dat goed zijn voor bijna 2 miljard aan artilleriemunitie. Ze overwegen nog eens een miljard uit de vredesfaciliteit te gebruiken voor gezamenlijke extra inkoop.