Op de woning van ds. Van den Berg in het Overijsselse Grafhorst staat de naam ”Rehoboth”. Jaren geleden bevestigde hij hetzelfde bord op een gevel in Wilnis. „Ons huis in Wilnis was te klein geworden voor ons gezin met acht kinderen. In dezelfde plaats vonden we een ruime twee-onder-een-kapwoning. De vraagprijs kwam precies overeen met de waarde van ons oude huis. Bij de verhuizing gaven we ons nieuwe onderkomen de naam Rehoboth: de Heere heeft ruimte gemaakt. Zo ervoeren we dat.”

Het is een van de vele verhalen die ds. Van den Berg vertelt tijdens een ontmoeting enkele dagen voor zijn 25-jarig ambtsjubileum. Ter voorbereiding op het gesprek heeft hij oude documenten uit zijn persoonlijke archief doorgenomen. „Ik was er ontdaan van toen alles weer de revue passeerde. Mijn leven is op een bijzondere manier geleid. Daar ben ik dankbaar voor.”

Armoede

Gerrit van den Berg groeide met drie broers en drie zussen op in een „eenvoudig” gezin in Zwartsluis. „We waren arm. Vader was boerenknecht, maar door rugklachten kon hij lange tijd niet werken. Later kreeg hij ander werk, onder meer als magazijnmeester bij een scheepswerf.”

Het gezin was aangesloten bij de christelijke gereformeerde kerk in Zwartsluis, waar vader Van den Berg jaren in de kerkenraad zat. „In de kleine, vacante gemeente gingen predikanten voor zoals prof. dr. W.H. Velema, ds. J. Brons en ds. J. Westerink. Daar bewaar ik goede herinneringen aan”, zegt ds. Van den Berg. Na zijn verhuizing naar Kampen sloot hij zich met zijn vrouw aan bij de plaatselijke hervormde gemeente.

Al jong wist hij zich geroepen tot het ambt, vertelt ds. Van den Berg. „Op de een of andere manier was dat besef steeds bij me, hoewel niet altijd even sterk. Maar er was geen mogelijkheid om theologie te studeren.” Na de lts ging hij als administratief medewerker aan de slag bij een overslagbedrijf in Zwolle. Op zijn achttiende werd hij bedrijfsleider. „Er werkten vijftien mensen uit de onderkant van de samenleving. Soms kwam er één dronken op het werk.”

Later gaf hij leiding aan Ahrend, producent van kantoormeubelen, in het Noord-Hollandse Zwanenburg. Bij dat bedrijf kreeg hij te maken met een „communistische” ondernemingsraad. „Ik had er geen moeite mee om met heel verschillende mensen om te gaan. Van huis uit had ik meegekregen dat iedereen gelijk is voor God.”

Leerschool

In de periode dat hij bij Ahrend werkte en in Wilnis woonde, ontstond de mogelijkheid om via een hbo-route alsnog theologie te gaan studeren. „Ik begon met de studie MO-theologie van de Gereformeerde Bond in Zeist. Na een jaar was het me duidelijk dat ik niet zestig uur per week kon werken en daarnaast studeren. Ik solliciteerde als directeur bij de christelijke uitgeverij Groen, waarbij ik aangaf dat mijn uiteindelijke doel was een theologiestudie af te ronden. Dat heb ik later in Groningen gedaan.”

Op 1 maart 1998 werd kandidaat Van den Berg verbonden aan de hervormde gemeente in Asperen. „Het predikantschap heb ik als de vervulling van mijn leven ervaren. De lange weg ernaartoe was een goede leerschool. De ervaring die ik bij diverse bedrijven opdeed, heeft me gevormd. Ik deed levenservaring op en werd qua karakter bijgeschaafd. In het verleden was ik soms veel te recht voor z’n raap. Daar heb ik weleens brokken mee gemaakt.”

Na Asperen diende ds. Van den Berg de hervormde gemeenten in achtereenvolgens Heerde en Klaaswaal. „In alle drie de gemeenten probeerde ik contact te hebben met mensen die zich in de rand van de gemeente bevonden of geen kerklid waren. Dat gaf me veel vreugde.”

Diverse ontmoetingen bleven hem bij. „Zo werd ik in Heerde gebeld door een mevrouw die me vroeg haar man te bezoeken, die ernstig ziek was. Ze bleken geen lid te zijn van onze gemeente. Toen ik de vrouw daarnaar vroeg, zei ze dat haar man me twee keer had gehoord bij een begrafenis van buren. Ik heb hem nog een paar keer kunnen bezoeken en hem het Evangelie mogen vertellen. Dan mag je het verder aan de Heilige Geest overlaten.”

Jesaja

Het preken geeft hem „veel vreugde”. „Ik heb altijd geprobeerd het Woord te openen en van daaruit lijnen te trekken naar het dagelijkse leven nu. Daarbij hield ik graag series over opeenvolgende hoofdstukken. Zo heb ik in Heerde de eerste twintig hoofdstukken van Jesaja bepreekt. Dan stuit je ook op teksten waar je anders niet snel over zou preken.”

De laatste jaren doet ds. Van den Berg, die in 2014 met emeritaat ging, het rustiger aan. Hij geniet van wandelingen rond het Ganzendiep, vlak bij zijn huis. Ook leest hij graag, onder meer levensverhalen en biografieën. Hoewel hij met beperkte energie kampt, gaat hij nog geregeld voor in kerkdiensten.

„Ik heb besloten niet verder dan dertig kilometer van huis te gaan voor een dienst, anders is het te vermoeiend. Per dag kan ik maximaal een paar uur studeren. Daarom doe ik soms enkele weken over het schrijven van een preek. Maar ik doe het met vreugde. Het is mooi om steeds weer nieuwe dingen te ontdekken in Gods Woord.”

Lees meer in Digibron

Ds. Van den Berg doet intrede in Klaaswaal (Reformatorisch Dagblad, 30-03-2009)

Ds. Van den Berg doet intrede in Heerde (Reformatorisch Dagblad, 30-06-2003)

Ds. G. van den Berg heeft overgang van uitgeverij naar pastorie niet als een grote stap ervaren (Terdege, 14-04-1999)

Kand. Van den Berg bevestigd in Asperen (Reformatorisch Dagblad, 03-03-1998)