Brussels plan kan einde garnalenvisserij inluiden
De toekomst van de garnalenvisserij in Nederland is in gevaar. Dat zegt Durk van Tuinen, beleidsmedewerker van de Nederlandse Vissersbond, in reactie op plannen voor duurzamer vissen die de Europese Commissie dinsdag bekendgemaakt heeft.
Om de biodiversiteit te herstellen wil de commissie in beschermde natuur op zee bodemberoerende visserij uiterlijk tegen 2030 verbieden. Verantwoordelijk Eurocommissaris Virginijus Sinkevičius vraagt de lidstaten al tegen maart 2024 de bodemvisserij in Natura 2000-gebieden te beperken.
„De garnalenvisserij heeft dan echt een groot probleem”, zegt Van Tuinen. Hij legt uit dat deze vissers in de kustwateren van Nederland vissen, en die bestaan voor 80 procent uit beschermd natuurgebied. Maar ook andere kottervissers, die verder weg op de Noordzee met sleepnetten vissen op platvis, zoals schol en tong, zullen visgebied kwijtraken.
„Het ontbreekt de Europese Commissie aan inlevingsvermogen”, zegt Van Tuinen. Hij wijst ook op de wens van Sinkevičius om 30 procent van de zee in de Europese Unie te beschermen. Dit doel is vastgelegd in de Europese biodiversiteitsstrategie, onderdeel van de zogeheten Green Deal.
In Nederland is in 2020 het Noordzeeakkoord vastgesteld. Dit heeft als doel 15 procent van het Nederlands continentaal plat (buiten de kustzone) uiterlijk in 2030 te sluiten voor bodemberoerende visserij. Het grootste deel daarvan gaat trouwens dit jaar al op slot.
Kustdorpen
Pim Visser, directeur van de visafslag in Den Oever, wijst erop dat een aantal kustdorpen met veel garnalenvissers dreigt weg te kwijnen als het Europese plan doorgaat. „Hele gemeenschappen van garnalenvissers in plaatsen als Den Oever, Moddergat, Zoutkamp en Usquert gaan dan verloren. Absoluut gezien gaat het niet om grote aantallen in de werkgelegenheid, zo’n 150 bedrijven en 1000 tot 1500 banen. Maar ook de visafslag van Den Oever sluit dan, en de scheepswerf heeft geen werk. Eigenlijk gaat iedereen het merken, van de bakker tot de timmerman en de slager”, zegt hij.
Zowel Van Tuinen als Visser wijst erop dat het nu nog om een voorstel gaat van de Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de Europese Unie. Daar mogen het Europees Parlement en de lidstaten ook nog hun zegje over doen.
Visser hoopt dat met „heel goede afspraken” over duurzaam vissen toch nog ruimte ontstaat om in natuurgebieden voor de Nederlandse kust te vissen. Als het om bodemberoering gaat, wijst hij erop dat Rijkswaterstaat de kustlijn telkens verstevigt. „Waarom zou je wel miljoenen kubieke meters zand mogen opspuiten, en daar niet vissen? Het moet proportioneel blijven.”
„Visserij is ook erg belangrijk voor veel lidstaten. Landen als Spanje, Portugal, België en Denemarken zullen hier ook echt wel wat van vinden”, vult Van Tuinen aan.
Brandstof
In het Actieplan Duurzame Visserij schrijft de Europese Commissie ook dat de visserijsector energie-efficiënt moet worden en minder afhankelijk van fossiele brandstoffen.
De commissie wil met de maatregelen onder meer bereiken dat er meer vissoorten in zee terugkomen. Daarom stelt ze ook voor in de commerciële visserij meer gebruik te maken van selectievere vistechnieken om de vangst van jonge vis te verminderen. Technologische innovaties kunnen bovendien incidentele vangsten van gevoelige soorten voorkomen, stelt de commissie.
Volgens de Europese alliantie van bodemvissers EBFA, een koepel van organisaties uit veertien EU-lidstaten, komt door de maatregelen 25 procent van de visproductie in de EU in gevaar, gevangen door 7000 schepen. „Deze politiek zal complete visserijgemeenschappen verwoesten”, verklaart de organisatie in een reactie.
Een standaardverbod op bodemberoerende visserij in Natura 2000 gebieden is volgens EBFA „disproportioneel” en onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd. „We doen een beroep op de Europese Raad en het Europees Parlement om deze onzin te stoppen”, zegt voorzitter Iván López van der Veen.
Pulstechniek
De Nederlandse Europarlementariër Bert-Jan Ruissen (SGP) is teleurgesteld over het plan van de Europese Commissie. „Vissers houden weinig ruimte over om te vissen en Europa wordt nòg afhankelijker van import van vis. Het is ook een gemiste kans dat de commissie niet voorstelt om de pulstechniek weer toe te laten, want die zorgt voor minder bodemberoering. De praktijk toont aan dat bodemberoerende visserij ook duurzaam kan zijn, zelfs gecertificeerd met het duurzaamheidskeurmerk MSC.”
Milieuorganisatie Our Fish vindt het plan van de commissie niet ver genoeg gaan. Het doet te weinig tegen overbevissing en uitstoot van het broeikasgas CO2 door vissersschepen, stelt de organisatie in een verklaring.
