Dat stelt topambtenaar Jan Willem Oosterwijk van het ministerie van Economische Zaken in zijn traditionele nieuwjaarsartikel in het economenblad ESB. „Lastenverzwaringen kunnen niet alleen het broze herstel bedreigen, maar ook het vertrouwen in het hervormingsproces ondermijnen”, betoogt hij.

Oosterwijk zou graag zien dat de overheid de burger meer laat profiteren van belangrijke hervormingen zoals de versobering van de sociale zekerheid en het verdwijnen van VUT en prepensioen. „Boter bij de vis”, noemt hij dat.

Zo wil de secretaris-generaal toe naar een situatie waarbij het verminderen van de kosten van de sociale zekerheid gepaard gaat met een verlaging van de premies. Beperking van belastingaftrek van pensioenpremies moet leiden tot lagere belastingtarieven.

De topambtenaar wijst erop dat de hervormingen van het huidige kabinet leiden tot een extra lastenverzwaring van 5 miljard euro. Enerzijds is dat volgens Oosterwijk noodzakelijk om ontspoorde overheidsfinanciën onder paars weer op orde brengen. Anderzijds ook gevaarlijk. „De burger ervaart de hervormingen als lastenverzwaringen en het kabinet laadt de onterechte verdenking op zich dat het de structurele hervormingen als alibi gebruikt voor het doorvoeren van bezuinigingen.”

De hoogste ambtenaar van Economische Zaken maakt zich zorgen omdat Nederland zich onvoldoende aanpast aan de internationale ontwikkelingen en daardoor te weinig profiteert van de opleving in de wereldeconomie. Hoge arbeidskosten spelen Nederland hierbij parten en Oosterwijk roept werkgevers en vakbeweging op om ook in 2005 „uiterst terughoudend te zijn.” Ook vindt hij dat de discussie over WW en ontslagrecht moet worden hervat na een advies van de Sociaal-Economische Raad in het voorjaar.

De secretaris-generaal vindt bovendien dat de pensioenen aangepast dienen te worden. In de regelingen kan niet alleen de hoogte van het pensioen worden vastgelegd, maar kunnen ook harde afspraken worden gemaakt over het begrenzen van de hoogte van de premies. Oosterwijk oppert ook de mogelijkheid om de huidige gepensioneerden „sterker te betrekken in het delen van de pijn”, vooral „als de toename van de premie een te zware wissel gaat trekken op de werkenden.”

Volgens Oosterwijk is voor herstel van vertrouwen van de burgers van belang dat ze ook weten waar ze aan toe zijn bij belangrijke beslissingen als het kopen van een eigen huis of het treffen van een voorziening voor de oude dag. Dat vertrouwen ontstaat niet als de discussie over gevoelige onderwerpen als aftrek van hypotheekrente taboe wordt verklaard.