De huidige emissienormen voor zware bedrijfsvoertuigen dateren uit 2019, maar sluiten niet meer aan bij de klimaatdoelstellingen van de EU, die in 2050 klimaatneutraal wil zijn. Daarom wil de commissie de CO2-uitstoot voor vrachtwagens en langeafstandsbussen vanaf 2030 met 45 procent omlaag brengen ten opzichte van 2019, vanaf 2035 met 65 procent en vanaf 2040 met 90 procent.

Vrachtwagens, stadsbussen en langeafstandsbussen zijn volgens de commissie verantwoordelijk voor meer dan 6 procent van de totale uitstoot van broeikasgassen in de EU en meer dan 25 procent van de CO2-emissies van het wegvervoer.

„Om onze doelstellingen op het gebied van klimaat en nulvervuiling te bereiken, moeten alle onderdelen van de transportsector actief bijdragen”, aldus Timmermans, die verantwoordelijk is voor het klimaat. „In 2050 moeten bijna alle voertuigen op onze wegen emissievrij zijn. Onze klimaatwet vereist het, onze steden eisen het en onze fabrikanten bereiden zich erop voor. Met het voorstel van vandaag zorgen we ervoor dat nieuwe vrachtwagens minder vervuilend worden en dat er meer emissievrije bussen door onze steden gaan rijden. De klimaatcrisis bestrijden, de levenskwaliteit van onze burgers verbeteren en het industriële concurrentievermogen van Europa versterken, gaan hand in hand.”

De uitstoot van zware bedrijfsvoertuigen is sinds 2014 elk jaar gestegen, behalve in 2020 vanwege de pandemie, stelt de commissie. Vooral in de vrachtsector nemen ze snel toe door de groeiende vraag naar wegvervoer, die naar verwachting in de toekomst verder zal stijgen. In 2019 stootte het vrachtvervoer over de weg volgens de commissie 44 procent meer uit dan de luchtvaart en 37 procent meer dan de scheepvaart.

Het voorstel wordt nu in behandeling genomen door de EU-landen en het Europees Parlement. Volgens Bas Eickhout (GroenLinks) wordt het onmogelijk de EU-klimaatdoelen te halen „als we in deze sector al niet naar 100 procent schoon gaan”. Volgens hem zijn vrachtwagens relatief gemakkelijk te verduurzamen in vergelijking met de lucht- en scheepvaart.

CDA-Europarlementariër Tom Berendsen mist een koppeling met Europees industriebeleid in het voorstel. „Het is belangrijk dat we zo snel mogelijk overstappen op schone bussen, maar die moeten wel van Europese makelij zijn.” Hij vreest dat vooral Chinese bussenbouwers die met enorme staatssteun goedkoop kunnen leveren, zullen profiteren van de nieuwe emissiestandaarden.