„Het wetsvoorstel over de vertrouwenspersoon is een goed idee”, zegt Jan Schreuders, coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid bij de vakorganisatie. „Het is belangrijk dat de werknemer in vertrouwen met een onafhankelijk persoon kan spreken over pestgedrag, seksuele intimidatie of andere vormen van onveiligheid op de werkvloer.”

Als het aanstellen van een interne vertrouwenspersoon moeilijk blijkt, kunnen ondernemingen hiervoor een extern persoon inhuren, oppert initiatiefnemer Maatoug. Volgens Schreuders verdient dit zelfs de voorkeur. „Vergelijk het met de aansluiting bij een Arbodienst: je haakt dan aan bij externe deskundigheid die ook geborgd is. Daarbij komt het de onafhankelijkheid van de vertrouwenspersoon ten goede als het een extern persoon is.”

GroenLinks-Kamerlid Maatoug wil de positie van de vertrouwenspersoon versterken door ze een ontslagbescherming te bieden. Nu mag een werknemer nog worden ontslagen vanwege zijn werkzaamheden als vertrouwenspersoon. Daar moet inderdaad een einde aan komen, vindt Schreuders. „Leden van de ondernemingsraad hebben ook al zo’n soort ontslagbescherming.”

Mensbeeld

De verplichte scholing van vertrouwenspersonen die het wetsvoorstel beoogt, vindt Schreuders eveneens een goed idee. „Je kunt met ingewikkelde en gevoelige kwesties te maken krijgen. Dat vereist kennis, vooral van juridische regels, maar het vereist ook vaardigheden.”

Het voorstel beperkt zich tot werkgevers en werknemers. Het is dus niet van toepassing op vrijwilligersorganisaties zonder betaalde medewerkers. Wat de RMU betreft had het wetsvoorstel een bredere reikwijdte mogen krijgen. Schreuders: „Waar mensen samenwerken, gaan dingen fout; niet alleen in bedrijven, maar ook in instellingen, verenigingen en zelfs in de kerk. We hebben bescherming nodig tegen elkaar én onszelf. Dat past bij het mensbeeld van de RMU, namelijk dat de mens niet per se goed is.”

Onbereikbaarheid

Het PvdA-pleidooi dat de werkgever met het personeel in gesprek moet gaan over bereikbaarheid buiten werktijd, kan ook op instemming van de RMU rekenen. „Het lijkt een vrijblijvend voorstel, maar je zou het ook genuanceerd kunnen noemen”, stelt Schreuders.

Het wettelijk verankeren van een recht op onbereikbaarheid, lijkt de RMU’er onwenselijk. „Je kunt niet alle beroepsgroepen over een kam scheren op dit gebied. Voor sommige beroepen is een zekere mate van bereikbaarheid nodig, denk aan woordvoeders of communicatieadviseurs.”

Wat Schreuders betreft zijn er meer mogelijkheden dan een recht op onbereikbaarheid om de werk-privébalans van de werknemer meer in evenwicht te krijgen. „Denk bijvoorbeeld aan thuiswerken en flexibelere arbeidstijden. En ook: verlofmogelijkheden, al dan niet betaald, die ingezet kunnen worden bij ingrijpende gebeurtenissen in de privésfeer.”