Als de wet wordt aangenomen, moet aan drie voorwaarden worden voldaan voordat een jongere in isolatie mag worden geplaatst. Het principe ‘nee, tenzij’ is „het hart van de wetswijziging”, zei Van Ooijen. Het moet noodzakelijk zijn, er is geen minder zwaar alternatief mogelijk en de maatregel moet effectief zijn. Pas dan kan een rechter een machtiging afgeven aan de jeugdhulpinstelling om een jongere in isolatie te zetten. In de wetswijziging wordt ook vastgelegd dat kinderen onder de twaalf jaar nooit in isolatie worden geplaatst.

Met de Tweede Kamer deelt Van Ooijen de teleurstelling dat nog niet alle jeugdhulpinstellingen voor gesloten jeugdhulp hun separeerruimtes hebben gesloten, terwijl „de sector zich die ambitie zelf heeft gesteld”, zei de staatssecretaris. In zeven instellingen zijn er nog steeds, in totaal 27, separeerruimtes.

Een aantal fracties vreest dat het in isolatie zetten van jongeren zal doorgaan, zolang er tekort aan personeel is. De wet - om alleen op basis van de eerder genoemde drie randvoorwaarden - een jongere in isolatie te zetten, is een „papieren werkelijkheid”, zei GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld. In de praktijk werkt het volgens haar heel anders. Hulpverleners „kunnen soms niet anders, om zichzelf en de rest van de groep te beschermen. Dat moeten we gewoon erkennen.”

Van Ooijen erkent weliswaar dat hulpverleners nu wel eens kiezen voor een ingreep, waartoe ze niet hadden besloten als er meer personeel zou zijn geweest. De wetswijziging perkt de redenen voor vrijheidsontneming sterk in, benadrukte de staatssecretaris. „Ik hecht eraan om duidelijk te maken dat personeelstekort nooit een reden mag zijn.” Wel is hij het met de Kamer eens dat er „echt iets moet gebeuren” aan het personeelstekort in de jeugdhulp.