Tradities en gewoonten in Ecuador
Het jaar 2022 ligt achter ons. We zijn het nieuwe jaar ingegaan. Veel vuurwerk is de lucht ingeschoten. Een traditie die wij Nederlanders maar moeilijk los willen laten.
Leven in een ander land betekent ook leven met andere gewoonten en tradities. In Ecuador hebben de mensen rond oudejaarsavond hun eigen specifieke tradities. Er wordt wel vuurwerk afgestoken, maar in veel mindere mate. Hier is het de ”monigote” die het straatbeeld bepaalt.
In 1895 was er grote dreiging van gele koorts in Guayaquil. Mensen werden aangeraden om stropoppen te maken en die aan te kleden met oude kleren van de overledenen. Deze poppen moesten op oudejaarsavond om 00.00 uur worden verbrand, in de hoop het onheil af te wenden en gezond te blijven in het nieuwe jaar.
Sinds die tijd wordt het oude jaar, ”año viejo”, op 31 december om middernacht ‘verbrand’ in de vorm van een pop, de monigote. Vlak voor het verbranden zegt iedere omstander wat er verbrand moet worden van het afgelopen jaar en wat de wens is voor het nieuwe jaar. Het is een diep gewortelde traditie, ontstaan in Ecuador, maar inmiddels overgenomen door veel andere landen in Latijns-Amerika.
Al in de maand oktober zie je de eerste monigotes verschijnen. In december is er geen ontkomen meer aan. Overal langs de straten en op auto’s zie je monigotes, in elke denkbare verschijning. Ze zijn er in alle maten, van miniatuur tot giganten van wel drie meter hoog. De pop is gemaakt van papier-maché of oude kleren en is gevuld met zaagsel, houtschilfers en vuurwerk.
Druiven
Ecuadoranen hebben nog een traditie voor de oudejaarsavond, die ze veelal met vrienden doorbrengen. Druiven, twaalf per persoon, mogen zeker niet ontbreken op deze avond. Om 00.00 uur neemt een ieder bij elke klokslag een druif in de mond. Twaalf slagen, twaalf druiven, twaalf maanden. Bij iedere druif wordt een wens gedaan voor het nieuwe jaar. Dit moet geluk brengen, gelooft een Ecuadoraan. En als je het geluk nóg een handje wilt helpen, draag je geel ondergoed op deze speciale avond.
Geluk
Leuke tradities? Goed bekeken draait het allemaal om geluk. Met goede wensen en tradities geluk afdwingen voor het nieuwe jaar. Alle narigheid van het oude jaar wordt verbrand met de monigote. Maar welk verschil is er met onze traditie van vuurwerk afsteken? Die sloot mooi aan bij de traditie om op oudejaarsavond rond middernacht veel kabaal te maken. Op deze manier werden de kwade geesten verdreven voor het nieuwe jaar. En wat te denken van alle snel uitgesproken nieuwjaarswensen, zoals ”gelukkig nieuwjaar”?
Ik wens u het geluk van Gods zegen in dit nieuwe jaar.
Marja Korpel (61) is getrouwd met Dick. Sinds 2009 zijn zij uitgezonden door Zending Gereformeerde Gemeenten (ZGG). Eerst naar Nigeria en sinds 2015 naar Ecuador. Ze wonen in de stad Guayaquil.